Somon te selebre depi lontan kòm yon pisans nitrisyonèl, fè konnen pou rich Omega-3 asid gra li yo ak benefis kè-sante. Sepandan, reyalite kalifikasyon sante somon yo ka pa tankou woz jan yo kwè souvan. De pli zan pli, somon ki disponib sou plak nou yo soti nan fèm olye ke nan bwa a, yon chanjman ki te kondwi pa twòp lapèch ak degradasyon anviwònman an. Tranzisyon sa a nan akwakilti gen pwòp seri pwoblèm li yo, tankou polisyon, transmisyon maladi nan popilasyon pwason sovaj, ak enkyetid etik nan pratik agrikilti. Anplis, etid resan yo endike ke somon kiltive pa ta ka osi nourisan ke yon fwa te panse, poze kesyon sou wòl li nan yon rejim alimantè ki an sante. Atik sa a antre nan konpleksite agrikilti somon, dezavantaj nitrisyonèl nan konsome pwason kiltivatè, ak enplikasyon ki pi laj pou tou de sante moun ak anviwònman an.
Priscilla Du Preez/Unsplash
Pwobableman somon pa an sante jan ou panse
Priscilla Du Preez/Unsplash
Vyann somon souvan reklame ke yo dwe yon manje ki an sante, men li viv jiska battage a? Men poukisa somon ka pa osi nourisan jan ou panse.
An 2022, yo te kiltive plis pwason pase yo te kaptire nan oseyan an . Li pi sanble ke pwason ou manje a te elve nan kaptivite nan yon fèm-men sa a se laverite espesyalman nan somon. Pwodwi somon ki pi disponib yo fèt ak somon Atlantik la, ki kounye a se totalman kiltive olye ke yo te kaptire nan bwa. Poukisa? Lapèch twòp, sitou. An 1948, lapèch somon nan Atlantik Etazini te fèmen pandan popilasyon sovaj yo te devaste pa lapèch komèsyal ansanm ak baraj ak polisyon .
Men, kiltivasyon somon nan billions yo pa gen okenn solisyon, tou. Endistri akwakilti de pli zan pli entansif, patikilyèman agrikilti somon, yo te jwenn polye dlo ki antoure ak mete an danje popilasyon pwason sovaj ak maladi.
E petèt ou pa t 'konnen ke somon an sou plak ou a prèske sètènman soti nan yon fèm, men sa a se pa tout. Pwason sa a nan plat ou a ka pa menm an sante jan ou te panse.
Ed Shephard/We Animals Media
Nan yon etid mas 2024 , chèchè Cambridge yo ak lòt syantis yo te detèmine ke pwodiksyon somon fèm te lakòz yon pèt nèt nan eleman nitritif nan pwason ki pi piti yo manje nan somon an-ki gen ladan esansyèl tankou kalsyòm, yòd, Omega-3, fè, ak vitamin B12.
Poutan, malgre konvèsyon sa a ki pa efikas, yon kantite estrawòdinè "pwason manje" oswa "pwason fouraj" yo bay somon prizonye chak ane. Twa liv "pwason feeder" pwodui sèlman yon liv somon kiltive.
Anplis de sa, anpil nan "pwason manje" yo itilize nan farin pwason ak lwil pwason yo manje somon yo pran nan dlo yo nan nasyon mondyal sid yo ap fè fas a kriz sante nan ensekirite alimantè. Pandan se tan, pwodwi fen endistri a-somon fèm-leve-se sitou vann nan peyi ki pi rich, ki gen ladan Etazini.
Somon yo souvan rekòmande kòm yon pwason gra ki an sante. Li gen kèk grès ki an sante ak Omega-3 (byenke ou ka jwenn tou asid gra vital sa yo nan plant yo, ki se tou kote pwason jwenn yo). Sepandan, jan Komite Doktè pou Medsin Responsab (PCRM) avèti , somon se 40 pousan grès, ak 70-80 pousan nan kontni grès li "pa bon pou nou."
Nan Health Concerns About Fish , PCRM ekri tou, "Manje pwason regilyèman ka mete yon moun nan risk pou maladi ki asosye ak konsome twòp grès satire ak kolestewòl, tankou maladi kè, konjesyon serebral, ak dyabèt."
Imajine imaj ou a divize an twa seksyon egal, ak sijè prensipal foto ou a (tankou yon bèt oswa yon moun) nan jis yon tyè nan imaj la. Pa egzanp, zèb ta ka nan tyè pi ba a, yon bèt nan mitan an, ak syèl la nan tyè anwo a.
Menm jan ak bèt ki fè elvaj nan faktori yo sou tè a, pwodiktè somon yo manje antibyotik pwason kiltivatè yo pou anpeche maladi nan enstalasyon ki gen anpil moun ak fatra.
Non sèlman somon kiltive toujou vilnerab a maladi , men itilizasyon akwakilti nan dwòg pou trete moun ka kontribye nan yon menas sante k ap grandi: patojèn ki reziste antibyotik .
Antibyotik yo itilize nan fèm pwason pa jis rete la. Yo ka fini nan dlo ki antoure a lè dechè bèt koule soti nan plim yo oswa sove somon fèm. Chèchè yo te jwenn rezidi nan dwòg souvan itilize ( tetrasiklin ak kinolon ) nan pwason sovaj te kaptire nan dlo ki antoure fèm somon.
Non sèlman se somon pa chwa ki pi bon an sante, men nan endistri agrikilti somon an, pwason soufri lavi ki pi kout nan kaptivite nan tank ki gen anpil moun oswa plim epi, finalman, andire lanmò douloure. Nan bwa a, somon pafwa naje plizyè santèn kilomèt pandan y ap vwayaje ant oseyan an louvri, kouran kote yo te kale (pwason yo retounen la pou anjandre!), ak dlo kote yo manje. Endistri somon an refize yo lavi natirèl konplèks sa yo.
Anplis de sa, somon se lwen sèlman (oswa pi bon) opsyon pou yon repa nitritif chaje.
Pandan ke etid Cambridge la te konkli ke konsomatè yo ta dwe manje "pwason manje," tankou makro ak anchois, olye pou yo somon, anpil altènativ ki pi bon pou manje nan oseyan ase nou yo ap toujou ofri ou gou ak nitrisyon w ap chèche nan pwason.
Chwazi nan kantite manje ki an sante ak dirab ki baze sou plant ak "fwidmè" vejetalyen ki toujou ap grandi ki disponib nan magazen ak restoran pral aleje enpak ou sou oseyan yo ak planèt nou an.
Eseye manje ki baze sou plant jodi a! Nou ka ede w kòmanse .
Avi: sa a te kontni okòmansman pibliye sou Farmsanctuary.org epi yo ka pa nesesèman reflete opinyon yo nan Humane Foundation.