Humane Foundation

Ubuzima bwa Kalisiyumu n'amagufa: Indyo ishingiye ku bimera irashobora gutanga bihagije?

Kalisiyumu ni minerval yingenzi igira uruhare runini mukubungabunga ubuzima bwamagufwa. Birazwi neza ko ibikomoka ku mata, nk'amata na foromaje, ari isoko ya calcium. Nyamara, nkuko abantu benshi bafata ibiryo bishingiye ku bimera kubwimpamvu zitandukanye, hari impungenge zikomeje kwibazwa niba izo ndyo zishobora gutanga calcium ihagije kubuzima bwiza bwamagufwa. Iyi ngingo yateje impaka mu nzobere mu buzima, bamwe bavuga ko indyo ishingiye ku bimera idashobora gutanga calcium ihagije, mu gihe abandi bo bemeza ko indyo y’ibihingwa yateguwe neza ishobora guhura na calcium ya buri munsi. Intego yiyi ngingo ni ugusuzuma ibimenyetso bijyanye no gufata calcium hamwe nubuzima bwamagufwa bijyanye nimirire ishingiye ku bimera. Mugushakisha ubushakashatsi hamwe nibitekerezo byinzobere, tugamije gusubiza ikibazo: indyo ishingiye ku bimera irashobora gutanga calcium ihagije kubuzima bwiza bwamagufwa? Mugihe twihweje kuriyi nsanganyamatsiko, ni ngombwa gukomeza imvugo yumwuga no kwegera ibiganiro mubitekerezo byuzuye, urebye impande zombi zimpaka hamwe nubumenyi bwubumenyi bugezweho.

Akamaro ka calcium kubuzima bwamagufwa

Gufata calcium ihagije ningirakamaro mu kubungabunga ubuzima bwiza bwamagufwa mubuzima bwose. Kalisiyumu ni minerval yibanze ishinzwe kurema no kubungabunga amagufwa akomeye. Ifite uruhare runini mu mikurire yamagufwa no gukura mugihe cyubwana nubwangavu, kandi ifasha mukurinda gutakaza amagufwa no kuvunika nyuma mubuzima. Kalisiyumu ntabwo itanga ubufasha bwububiko gusa, ahubwo ifasha mumirimo itandukanye yingenzi mumubiri, harimo kugabanuka kwimitsi, kwanduza imitsi, no gutembera kwamaraso. Ifunguro rya calcium ridahagije rishobora gutera ibyago byinshi byo kurwara osteoporose, indwara irangwa n'amagufwa adakomeye kandi yoroheje. Niyo mpamvu, ni ngombwa kwemeza ibiryo bihagije bikungahaye kuri calcium cyangwa inyongeramusaruro kugirango dushyigikire ubuzima bwiza bwamagufwa kandi bigabanye ibyago byindwara ziterwa namagufwa.

Ibiryo bishingiye ku bimera no gufata calcium

Indyo ishingiye ku bimera, ikuyemo cyangwa igabanya ibikomoka ku nyamaswa, irashobora gutanga calcium ihagije kugirango ifashe ubuzima bwiza bwamagufwa. Nubwo bikunze kwemezwa ko ibikomoka ku mata ari isoko yambere ya calcium, hari ibiryo byinshi bishingiye ku bimera bikungahaye kuri minerval yingenzi. Imboga rwatsi rwatsi, nka kale, broccoli, na bok choy, ni isoko nziza ya calcium. Byongeye kandi, amata akomoka ku bimera ashingiye ku mata, tofu, na almonde na byo ni uburyo bwiza bwo kwinjiza mu mirire ishingiye ku bimera kugira ngo calcium ihagije. Ni ngombwa ariko, kwemeza ubwoko butandukanye hamwe nuburinganire mubiryo bishingiye ku bimera kugirango uhuze ibikenerwa byose byintungamubiri, harimo na calcium. Kugisha inama inzobere mu by'imirire cyangwa inzobere mu by'imirire birashobora gutanga ubuyobozi bwihariye kubijyanye no kuzuza calcium mugihe ukurikiza ubuzima bushingiye ku bimera. Mugushyiramo ubwoko butandukanye bwibiryo bikungahaye kuri calcium, abantu barashobora kugumana amagufwa meza kandi bikagabanya ibyago byo kurwara osteoporose, kabone niyo batishingikiriza kumata.

Ubundi buryo bwa calcium ya vegans

Iyo ukurikije indyo yuzuye ibikomoka ku bimera, ni ngombwa gushakisha ubundi buryo bwa calcium kugirango harebwe uburyo buhagije bwo kubungabunga ubuzima bwiza bwamagufwa. Imwe muri izo nkomoko ni ibinyobwa bishingiye ku bimera, nk'amata ya amande cyangwa amata ya soya, bikubiyemo karisiyumu yongeweho kugira ngo bigane urugero ruboneka mu mata y'amata. Ubundi buryo burimo calcium-yashizwemo tofu, ikorwa muguhuza amata ya soya hamwe numunyu wa calcium, kandi birashobora kuba byinshi kandi bifite intungamubiri ziyongera kumafunguro. Byongeye kandi, gushyiramo imbuto zikungahaye kuri calcium n'imbuto nk'imbuto za sesame cyangwa imbuto za chia, kimwe n'icyatsi kibisi cyijimye nk'icyatsi cya collard cyangwa epinari, birashobora kugira uruhare muri calcium. Ni ngombwa kwibuka ko nubwo ubwo buryo bushobora gutanga calcium ikenewe, ni byiza kugisha inama inzobere mu buvuzi cyangwa umuganga w’imirire w’imirire kugira ngo habeho kuringaniza no kuzuza niba bikenewe, kuko ibisabwa ku giti cye bishobora gutandukana. Mugutandukanya ibiryo bikomoka ku bimera, ibikomoka ku bimera birashobora gushyigikira ubuzima bwamagufwa yabo kandi bigahagije calcium ikeneye.

Ubuzima bwa Kalisiyumu n'amagufa: Indyo ishingiye ku bimera irashobora gutanga bihagije? Ugushyingo 2025

Inyongera ninkomoko karemano

Iyo usuzumye gufata calcium hamwe nubuzima bwamagufwa kumirire ishingiye ku bimera, impaka zikunze kuvuka hagati yo kubona calcium ivuye mu biribwa bisanzwe bitandukanye no kwishingikiriza ku byongeweho. Mugihe amahitamo yombi afite agaciro kayo, ni ngombwa gusobanukirwa inyungu zishobora kugarukira kuri buri. Inkomoko y'ibiribwa bisanzwe, nk'ibinyobwa bikomoka ku bimera, tofu, imbuto, imbuto, n'icyatsi kibisi cyijimye, ntibitanga calcium gusa ahubwo binatanga intungamubiri ziyongera ku buzima muri rusange. Aya masoko atanga uburyo bwiza bwimirire kandi birashobora kwinjizwa byoroshye mumirire yuzuye ibimera. Kurundi ruhande, inyongeramusaruro zirashobora gutanga urugero rwinshi rwa calcium, byemeza ko ibisabwa buri munsi byujujwe. Nyamara, ni ngombwa kwitonda mugihe wishingikirije gusa ku byongeweho, kuko bidashobora gutanga intungamubiri zimwe ziboneka mu biribwa byose. Ubwanyuma, guhuza ibiryo bikungahaye ku ntungamubiri no kongerwaho intego, nibiba ngombwa, birashobora gufasha abantu kumirire ishingiye ku bimera kugumana urugero rwa calcium ihagije kandi bigateza imbere ubuzima bwiza bwamagufwa.

Ingaruka zo kubura calcium kumagufwa

Kurya calcium idahagije birashobora kugira ingaruka zikomeye kubuzima n'imbaraga z'amagufwa yacu. Kalisiyumu ni imyunyu ngugu ifite uruhare runini mukubungabunga amagufwa no kwirinda indwara nka osteoporose. Iyo umubiri utabonye calcium ihagije, itangira gukuramo imyunyu ngugu mumagufwa yacu, igacika intege mugihe runaka. Uku kugabanuka kwa calcium kurashobora gutuma ibyago byongera kuvunika, kugabanuka kwamagufwa, no guhungabana kwubugingo. Ni ngombwa kwemeza gufata calcium ihagije binyuze mu guhitamo indyo yuzuye no kuyuzuza iyo bikenewe, cyane cyane kubantu bakurikiza ibiryo bishingiye ku bimera bishobora kuba bifite amasoko make y’amabuye y'agaciro. Mugushira imbere ibiribwa bikungahaye kuri calcium bikomoka ku bimera no gutekereza ku byongeweho igihe bibaye ngombwa, abantu barashobora gushyigikira ubuzima bwiza bwamagufwa kandi bikagabanya ibyago byo kubura calcium.

Kalisiyumu ikungahaye ku bimera bikomoka ku bimera kugirango ugerageze

Harimo ibiryo bitandukanye bikungahaye kuri calcium bikungahaye mubiribwa byawe birashobora kugufasha kwemeza ko wujuje ibisabwa bya calcium ya buri munsi. Amwe mu masoko meza ashingiye ku bimera bya calcium arimo icyatsi kibisi nka kale na collard icyatsi, kirata calcium gusa ahubwo nizindi ntungamubiri zingenzi nka vitamine K na magnesium. Ubundi buryo burimo amata ashingiye ku bimera, nk'amata cyangwa amata ya soya, ashobora gutanga calcium nyinshi kuri buri serivisi. Byongeye kandi, tofu, edamame, na tempeh nisoko ikomeye ya calcium, itanga proteine ​​nayo. Ntiwibagirwe ku mbuto n'imbuto, nka almonde n'imbuto za chia, zishobora kwinjizwa mu ifunguro, ibiryo, cyangwa ibiryo kugirango wongere calcium. Mugushyiramo ibiryo bikungahaye kuri calcium bikungahaye mumirire yawe, urashobora kwemeza ko ushyigikiye ubuzima bwamagufwa yawe mugihe ukurikiza ubuzima bushingiye kubimera.

Ingamba zo kwinjiza neza calcium

Kugirango uhindure neza calcium, ni ngombwa gusuzuma ingamba zimwe. Ubwa mbere, guhuza ibiryo bikungahaye kuri calcium n'amasoko ya vitamine D birashobora kongera kwinjiza. Vitamine D ifasha umubiri kwinjiza no gukoresha calcium neza. Kumara umwanya hanze mumirasire yizuba, kurya amata cyangwa ibinyampeke bikomoka ku bimera, cyangwa gutekereza kuri vitamine D birashobora kugufasha kubona vitamine D ukeneye. Icya kabiri, nibyiza gukwirakwiza calcium umunsi wose aho kuyikoresha icyarimwe. Ibi bituma umuntu yakira neza kandi agakoresha calcium n'umubiri. Byongeye kandi, kwirinda gufata cyane kafeyine n'inzoga, kimwe no kugabanya sodium yawe, birashobora gutuma calcium yinjira neza. Ubwanyuma, kubungabunga amara meza ningirakamaro mugutwara calcium. Kurya ibiryo bikungahaye kuri porotiyotike cyangwa gufata inyongera ya porotiyotike birashobora gushyigikira ubuzima bwo munda no kongera calcium. Mugushira mubikorwa izo ngamba, abantu bakurikiza indyo ishingiye ku bimera barashobora kwinjizamo calcium no gushyigikira ubuzima bwamagufwa yabo.

Kwinjiza ubundi buryo bwamata mumirire

Nkuko abantu ku giti cyabo bashakisha ibiryo bishingiye ku bimera, gushyiramo ubundi buryo bw’amata birashobora kuba uburyo bwiza bwo guhaza ibyo bakeneye. Ubundi buryo bw'amata, nk'amata ya amande, amata ya soya, n'amata ya oat, bitanga inyungu zitandukanye. Bakunze gukomera hamwe na calcium na vitamine D, zikenerwa mubuzima bwamagufwa. Ubundi buryo bushobora gutanga calcium igereranywa nibicuruzwa byamata, bigatuma bikenerwa kubantu bashaka kugabanya cyangwa gukuraho amata yabo. Byongeye kandi, ubundi buryo bwamata burashobora guhinduka kandi bugakoreshwa muburyo butandukanye, burimo ibiryo, ibicuruzwa bitetse, nibiryo biryoshye. Mu kwinjiza ubundi buryo bwamata mumirire yabo, abantu barashobora gukomeza gahunda yo kurya yuzuye kandi ifite intungamubiri mugihe bagifite calcium ihagije.

Kuringaniza calcium hamwe nintungamubiri

Kugirango ubungabunge ubuzima bwiza bwamagufwa, ni ngombwa gusuzuma uburinganire bwa calcium hamwe nintungamubiri zingenzi. Mu gihe calcium igira uruhare runini mu kurema amagufwa no kuyitaho, ikora ifatanije n’izindi ntungamubiri nka vitamine D, magnesium, na vitamine K. Vitamine D ifasha mu kwinjiza calcium, ikemeza ko ishobora gukoreshwa neza n’umubiri. Magnesium we igira uruhare mu gukora vitamine D kandi igafasha kugabanya urugero rwa calcium. Vitamine K igira uruhare mu guhinduranya amagufwa ifasha mu gusanisha poroteyine zigenga calcium mu magufa. Kubwibyo, usibye kwemeza calcium ihagije, abantu bagomba no kwibanda ku kurya indyo yuzuye irimo inkomoko yintungamubiri zingenzi kugirango bashyigikire ubuzima bwamagufwa muri rusange.

Kujya kwa muganga kumpanuro yihariye

Ni ngombwa kumenya ko buri muntu akenera imirire hamwe nibihe byihariye. Mugihe amabwiriza rusange ashobora gutanga umusingi wo kubungabunga ubuzima bwamagufwa, birasabwa cyane kubaza umuganga kumpanuro yihariye. Umuganga cyangwa umuganga w’imirire yanditswe ashobora gusuzuma ibyokurya byihariye, imiterere yubuvuzi, hamwe n’imikoranire ishobora kuvura imiti kugirango itange ibyifuzo byihariye. Barashobora gukora isuzuma ryuzuye, hitabwa kubintu nkimyaka, igitsina, urwego rwibikorwa, nubuzima buriho. Mugushakisha ubuyobozi bw'umwuga, abantu barashobora kwemeza ko indyo ishingiye ku bimera yujuje ibisabwa na calcium kandi bigahindura ubuzima bwiza bwamagufwa.

Mu gusoza, mugihe ibiryo bishingiye ku bimera bidashobora gutanga calcium nyinshi nkibiryo bishingiye ku nyamaswa, hari uburyo butandukanye bwo gufata calcium ihagije. Kwinjizamo ibiryo bikungahaye kuri calcium bikomoka ku bimera, nk'icyatsi kibisi, ibishyimbo, n'amata y'ibimera akomeye, birashobora gufasha kuzuza ibisabwa buri munsi. Byongeye kandi, ni ngombwa kubungabunga ubuzima bwamagufwa muri rusange binyuze mu myitozo yo gutwara ibiro no gufata vitamine D ihagije. Kugisha inama inzobere mu buvuzi cyangwa inzobere mu bijyanye n’imirire zishobora kandi gutanga ibyifuzo byihariye byo kubungabunga ubuzima bwamagufwa ku mirire ishingiye ku bimera. Hamwe nogutegura neza no kwita ku ntungamubiri, indyo ishingiye ku bimera irashobora gutanga calcium ihagije kumagufa akomeye kandi meza.

Ibibazo

Abantu bashobora gukurikiza indyo y’ibimera bashobora guhaza calcium bakeneye kugirango ubuzima bwiza bwamagufwa batarya amata?

Nibyo, abantu bakurikiza indyo ishingiye ku bimera barashobora guhaza calcium bakeneye kugirango ubuzima bwiza bwamagufwa batarya ibikomoka ku mata bashizemo ibiryo bikungahaye kuri calcium nk'icyatsi kibisi (kale, broccoli), imbuto (almonde), imbuto (chia, sesame), tofu, amata y'ibimera akomeye, hamwe na tofu yashizwemo na calcium. Byongeye kandi, kurya ibiryo n'ibinyobwa bikomejwe nka yogurt ishingiye ku bimera n'ibinyampeke birashobora kurushaho gufasha kuzuza calcium. Kwemeza indyo itandukanye ikubiyemo ayo masoko irashobora gushyigikira calcium ihagije kubuzima bwamagufwa.

Ni ubuhe buryo bumwe bushingiye ku bimera bwa calcium ishobora gufasha mu buzima bw'amagufwa?

Amwe mu masoko ashingiye ku bimera bya calcium bishobora gufasha gushyigikira ubuzima bwamagufwa harimo imboga rwatsi rwatsi (kale, broccoli), tofu, almonde, imbuto za chia, insukoni, hamwe namata y'ibimera akomeye (soya, almonde, oat). Izi soko zikungahaye kuri calcium kandi zirashobora kwinjizwa mumirire yuzuye kugirango zuzuze calcium ya buri munsi kugirango ibungabunge amagufwa meza.

Haba hari intungamubiri cyangwa inyongeramusaruro abantu bakurikiza indyo ishingiye ku bimera bagomba gutekereza kugirango bakire calcium ihagije nubuzima bwamagufwa?

Umuntu ukurikiza indyo ishingiye ku bimera agomba gutekereza ku kurya isoko ya calcium nk'amata y'ibimera akomeye, tofu, icyatsi kibabi, na almonde. Byongeye kandi, vitamine D, magnesium, na vitamine K ni ingenzi mu kwinjiza calcium no ku magufa y’amagufwa kandi birashobora kuboneka binyuze mu byongeweho cyangwa ibiryo nk'ibinyampeke bikungahaye, ibihumyo, n'imbuto. Kurya buri gihe izo ntungamubiri, hamwe nimirire yuzuye ibimera bishingiye ku bimera, birashobora gufasha ubuzima bwiza bwamagufwa.

Nigute kwinjiza calcium biva mu bimera bishingiye ku bimera bigereranywa n'ibiva mu mata?

Kwinjiza calcium biva mu bimera bishingiye ku bimera muri rusange ni bike ugereranije n’ibikomoka ku mata bitewe no kuba hari ibimera nka phytate na oxalate bishobora kubuza kwinjiza. Nyamara, kurya ibiryo bitandukanye bishingiye ku bimera bikungahaye kuri calcium birashobora gufasha kuzamura igipimo cyo kwinjiza. Byongeye kandi, amasoko amwe n'amwe ashingiye ku bimera nk'amata y'ibimera akomeye hamwe n'umutobe birashobora gutanga urugero rwa calcium nk'ibikomoka ku mata. Muri rusange, guhuza amasoko atandukanye ya calcium no gukomeza indyo yuzuye ni urufunguzo rwo kuzuza ibisabwa bya calcium ya buri munsi utitaye kubyo ukunda kurya.

Ni izihe ngaruka zimwe zishobora guterwa no kwishingikiriza ku masoko ashingiye ku bimera bya calcium ku buzima bw'amagufwa, kandi ni gute ashobora kugabanuka?

Inkomoko ishingiye ku bimera bya calcium irashobora kugira bioavailable nkeya ugereranije n’ibikomoka ku mata, bikaba bishobora gutuma calcium idahagije. Kugira ngo iyi ngaruka igabanuke, abantu barashobora kongera ibiryo bikungahaye kuri calcium nka tofu, broccoli, almonde, n'amata y'ibimera akomeye. Ni ngombwa kandi kwemeza vitamine D ihagije kugirango yongere calcium. Gukurikirana buri gihe urugero rwa calcium binyuze mu gupima amaraso no kugisha inama abashinzwe ubuzima cyangwa umuganga w’imirire birashobora gufasha gukemura ibibazo byose. Byongeye kandi, gushyiramo ibiryo bitandukanye bishingiye ku bimera hamwe nisoko ya calcium mumirire birashobora gufasha kugera kubuzima bwiza bwamagufwa.

3.8 / 5 - (amajwi 14)
Sohora verisiyo igendanwa