Pou Moun
Elevaj bèt andanje sante moun, eksplwate travayè yo, epi polye kominote yo. Adopsyon sistèm ki baze sou plant vle di manje ki pi an sekirite, anviwonman pi pwòp, ak yon avni ki pi jis pou tout moun.
Menas Silansye
Elevaj faktori pa sèlman eksplwate bèt yo—li fè nou mal tou san nou pa konnen. Risk sante li yo vin pi danjere chak jou.
Reyalite Kle:
- Pwopagasyon maladi zoonotik (egzanp, grip zwazo, grip kochon, epidemi COVID-tankou).
- Itilizasyon twòp antibyotik ki lakòz rezistans antibyotik danjere.
- Pi gwo risk kansè, maladi kè, dyabèt, ak obezite akoz de konsomasyon twòp vyann.
- Ogmante risk pou anpwazònman manje (pa egzanp, kontaminasyon salmonella, E. coli).
- Ekspozisyon pou pwodui chimik danjere, òmòn, ak pestisid atravè pwodwi bèt yo.
- Travayè nan fèm faktori souvan fè fas ak chòk mantal ak kondisyon ensekirite.
- Ogmantasyon depans sante akòz maladi kwonik ki gen rapò ak rejim alimantè.
Risk pou Sante Imèn soti nan Elevaj Faktori
Sistèm Manje Nou An kase – Epi Li Ap Fè Tout Moun Soufri.
Dèyè pòt fèmen faktori agrikòl ak abato, tou de bèt ak moun soufri anpil. Forè yo detwi pou kreye patiraj vid, pandan ke kominote ki toupre yo fòse viv ak polisyon toksik ak dlo ki kontamine. Gwo konpayi yo eksplwate travayè yo, kiltivatè yo, ak konsomatè yo—tout pandan y ap sakrifye byennèt bèt yo—pou pwofi. Verite a se evidans: sistèm manje aktyèl nou an kase e li bezwen chanjman ijan.
Agrikilti bèt se yon kòz prensipal debwazman, polisyon dlo, ak pèt divèsite biyolojik, drenaj resous ki pi presye planèt nou an. Anndan abato yo, travayè yo fè fas ak kondisyon difisil, machin danjere, ak pousantaj blesi ki wo, tout pandan y ap pouse yo trete bèt pèdi nan vitès san rete.
Sistèm kase sa a menase sante moun tou. Soti nan rezistans antibiyotik ak maladi manje ki koze pa manje, rive nan maladi zoonotik, fèm faktori yo vin tè pou pwochen kriz sante mondyal la. Syantis avèti ke si nou pa chanje kou, pandemi nan lavni yo ka pi devastatè pase sa nou te wè deja.
Li lè pou fè fas ak reyalite a epi konstwi yon sistèm manje ki pwoteje bèt, pwoteje moun, epi respekte planèt la nou tout pataje.
Anviwonman 169
400+ kalite
nan gaz toksik ak plis pase 300 milyon tòn fatra yo pwodui pa fèm faktori, ap pwazonnen lè nou ak dlo nou.
80%
nan antibiyotik yo itilize atravè lemond nan bèt ki elve nan faktori, ki ankouraje rezistans antibiyotik.
1.6 milya tòn
grenn yo manje bèt yo chak ane — ase pou mete fen grangou mondyal plizyè fwa.
75%
tè a tè agrikòl mondyal ta ka libere si tout mond lan te adopte rejim alimantè ki baze sou plant — deverouye yon zòn gwosè Etazini, Lachin, ak Inyon Ewopeyen an konbine.
Pwoblèm nan
Travayè, Kiltivatè, ak Kominote
Travayè, kiltivatè, ak kominote ki antoure yo fè fas a risk soti nan agrikilti bèt endistriyèl. Sistèm sa a menase sante moun atravè maladi enfektye ak kwonik, pandan polisyon nan anviwonman an ak kondisyon travay ki pa an sekirite afekte lavi chak jou ak byennèt.
Kachèt Emosyonèl sou Travayè Abatoir: Viv ak Chòk ak Doulè
Imajine yo fòse touye dè santèn de bèt chak jou, konnen byen ke chak youn nan yo se pè e li nan doulè. Pou anpil travayè abato, reyalite sa chak jou kite mak pwofond sikolojik. Yo pale de rèv pèsekisyon san rete, depresyon ak yon sans de pèdi emosyon kòm yon fason pou fè fas ak chòk la. Siyati bèt k ap soufri, son byen file nan kri yo, ak sant san ak lanmò rete avè yo lontan apre yo fin kite travay.
Avan verite, ekspoze konstan nan vyolans ka erode byennèt mantal yo, kite yo pèsekite e kase pa travay la menm yo konte sou pou siviv.
Danje envizib ak menas konstan travayè abato ak fèm faktori yo fè fas
Travayè nan fèm faktori yo ak abatoir yo ekspoze a kondisyon difisil ak danjere chak jou. Lè yo respire a plen ak pousyè, po a bèt, ak pwodui chimik toksik ki ka lakòz pwoblèm respiratwa grav, tous pèrsistan, tèt chaje, ak domaj nan poumon alontèm. Travayè sa yo souvan pa gen chwa men pou yo opere nan espas ki mal vantilasyon, ki konfine, kote sant la nan san ak fatra ap rete tout tan.
Sou liy pwosesis yo, yo oblije manyen kouto byen file ak zouti lou nan yon vitès fatigan, tout pandan y ap navige planche mouye, glise ki ogmante risk pou yo tonbe ak blese grav. Vitès san rete liy pwodiksyon yo pa kite plas pou erè, e menm yon ti distraksyon ka lakòz gwo koupe, dwèt koupe, oswa aksidan ki chanje lavi ki enplike machin lou.
Reyalite Pèdi Fè fas ak Travayè Imigran ak Refijye nan Fèm Faktori ak Abatoir
Anpil travayè nan fèm faktori ak abatoir yo se imigran oswa refijye ki, kondwi pa bezwen finansye ijan ak opòtinite limite, aksepte travay difisil sa yo soti nan dezespoir. Yo soufri vire san pran souf ak ti pèman, toujou anba presyon pou satisfi demand enposib. Anpil ap viv nan laperèz ke leve enkyetid sou kondisyon ensekirite oswa tretman enjis ta ka fè yo pèdi travay yo—oswa menm mennen nan depatasyon—sa ki fè yo san pouvwa pou amelyore sitiyasyon yo oswa lite pou dwa yo.
Soufrans Silansye Kominote ki Ap Viv nan Lonbra Faktori Agrikòl ak Polisyon Toksik
Fanmi ki rete toupre fèm faktori yo fè fas ak pwoblèm kontinyèl ak danje anviwònman an ki afekte anpil pati nan lavi chak jou yo. Lè a ozalantou fèm sa yo souvan gen nivo segondè amonyak ak idwojèn silfat soti nan gwo kantite fatra bèt. Lagon fatra yo pa sèlman dezagreyab pou gade, men yo tou pote yon risk konstan debòde, ki ka voye dlo polye nan rivyè ki tou pre, rivyè, ak dlo anba tè. Polisyon sa a ka rive nan piwoz ki tou pre ak dlo pou bwè, ogmante risk pou ekspoze bakteri danjere pou tout kominote yo.
Timoun nan zòn sa yo gen anpil risk pou pwoblèm sante, souvan devlope opresyon, tous kwonik, ak lòt pwoblèm respiratwa alontèm akòz lè polye a. Granmoun souvan fè eksperyans maltèt, kè sote, ak je irite soti nan ekspoze a kontaminan sa yo chak jou. Pi lwen sante fizik, pri psikolojik pou viv nan kondisyon sa yo—kote tou senpleman soti deyò vle di respire lè pwazon—kreye yon sans de dezespwa ak kaptivite. Pou fanmi sa yo, fèm faktori reprezante yon move rèv kontinyèl, yon sous polisyon ak soufrans ki sanble enposib pou chape.
Enkyetid la
Poukisa Pwodwi Bèt yo fè mal
Verite a Sou Vyann
Ou pa bezwen vyann. Moun yo pa vrè karnivò, e menm ti kantite vyann ka fè mal sante ou, ak pi gwo risk ki soti nan konsomasyon pi wo.
Sante kè
Manje vyann ka ogmante kolestewòl ak tansyon, sa ki ogmante risk pou maladi kè ak aksidan vaskilè serebral. Sa a lye ak grès satire, pwoteyin bèt, ak fè emik ki nan vyann. Rechèch montre ke tou de vyann wouj ak blan ogmante kolestewòl, pandan ke yon rejim alimantè san vyann pa fè sa. Vyann trete ogmante risk pou maladi kè ak aksidan vaskilè serebral menm plis. Redwi konsomasyon grès satire, sitou ki nan vyann, lèt, ak ze, ka bese kolestewòl epi menm ede ranvèse maladi kè. Moun ki swiv rejim alimantè veegan oswa ki baze sou plant antye gen tandans gen pi ba kolestewòl ak tansyon, epi risk yo pou maladi kè se 25 a 57 pousan pi ba.
Dyabèt tip 2
Manje vyann ka ogmante risk pou devlope dyabèt tip 2 pa otan ke 74%. Rechèch te jwenn koneksyon ant vyann wouj, vyann trete, ak bèt volay ak maladi a, sitou akòz sibstans tankou grès satire, pwoteyin bèt, fè emoglobin, sodyòm, nitrit, ak nitrosamin. Malgre ke manje tankou pwodwi lete ki gen anpil grès, ze, ak manje tenten kapab jwe yon wòl, vyann kanpe deyò kòm yon kontribiyan enpòtan nan dyabèt tip 2.
Kansè
Vyann gen konpoze ki lye ak kansè, kèk natirèlman ak lòt ki fòme pandan kwit manje oswa pwosesis. Nan 2015, OMS klase vyann trete kòm kanserojèn ak vyann wouj kòm pwobableman kanserojèn. Konsome jis 50g vyann trete chak jou ogmante risk kansè nan kolon pa 18%, ak 100g vyann wouj ogmante li pa 17%. Etid yo tou lye vyann ak kansè nan lestomak, poumon, ren, blad pipi, pankreyas, tiwoyid, tete, ak pwostat.
Gout
Gout se yon maladi jwenti ki koze pa yon bati kristal asid urik, ki mennen nan kriz douloure. Asid urik fòme lè purin—abondan nan vyann wouj ak ògàn (fwa, ren) ak kèk pwason (anchwa, sardin, twit, ton, moul, pekten)—fè dekonpozisyon. Alkòl ak bwason sikre tou ogmante nivo asid urik. Konsomasyon vyann chak jou, espesyalman vyann wouj ak ògàn, ogmante anpil risk gout.
Obesite
Obesite ogmante risk pou maladi kè, dyabèt, tansyon wo, atrit, galèt, ak kèk kansè pandan y ap febli sistèm iminitè a. Etid yo montre gwo manje vyann yo gen plis chans pou yo obèz. Done ki soti nan 170 peyi yo lye konsomasyon vyann dirèkteman ak pran pwa—konparab ak sik—akòz kontni grès satire li yo ak pwoteyin depase ki estoke kòm grès.
Sante zo ak ren
Manje anpil vyann ka mete estrès siplemantè sou ren ou epi li ka febli zo ou yo. Sa rive paske sèten asid amine nan pwoteyin bèt kreye asid pandan yo kraze. Si ou pa jwenn ase kalsyòm, kò ou pran li nan zo ou yo pou balanse soti asid sa a. Moun ki gen pwoblèm ren yo espesyalman nan risk, kòm twòp vyann ka fè pèt zo ak miskilati vin pi mal. Chwazi plis manje plant ki pa trete ka ede pwoteje sante ou.
Anpwazònman manje
Anpwazonman manje, souvan ki soti nan vyann ki kontamine, bèt volay, ze, pwason, oswa pwodwi lete, ka lakòz vomisman, dyare, kranp nan vant, lafyèv, ak tèt vire. Li rive lè manje enfekte pa bakteri, viris, oswa toksin - souvan akòz kwit manje move, depo, oswa manyen. Pifò manje plant yo pa pote natirèlman patojen sa yo; lè yo lakòz anpwazonman manje, se anjeneral akòz kontaminasyon ak fatra bèt oswa ijyen move.
Rezistans antibiyotik
Anpil fèm bèt gwo echèl itilize antibiyotik pou kenbe bèt yo an sante epi ede yo grandi pi vit. Sepandan, itilize antibiyotik souvan konsa ka mennen nan devlopman bakteri ki reziste antibiyotik, pafwa rele superbakteri. Bakteri sa yo ka lakòz enfeksyon ki trè difisil oswa menm enposib pou trete, epi nan kèk ka, ka fatal. Itilizasyon antibiyotik nan elvaj bèt ak pwason se byen dokimante, epi diminye konsomasyon pwodwi bèt-ideyalman adopte yon rejim alimantè vejan-ka ede diminye menas sa a ki ap grandi.
Anviwonman 178
- Institi Nasyonal Sante (NIH)- Vyann wouj ak risk pou maladi kè
https://magazine.medlineplus.gov/article/red-meat-and-the-risk-of-heart-disease#:~:text=New%20research%20supported%20by%20NIH,diet%20rich%20in%20red%20meat. - Al-Shaar L, Satija A, Wang DD et al. 2020. Konsomasyon vyann wouj ak risk maladi kè nan mitan gason ameriken: etid pwospè kowòt. BMJ. 371:m4141.
- Bradbury KE, Crowe FL, Appleby PN et al. 2014. Konsantrasyon kolestewòl, apolipoprotein A-I ak apolipoprotein B nan yon total de 1694 moun ki manje vyann, manje pwason, vejetaryen ak vejan. Journal Ewopeyen pou Nitrisyon Klinik. 68 (2) 178-183.
- Chiu THT, Chang HR, Wang LY, et al. 2020. Rejim vejetaryen ak ensidans konjesyon serebral total, ischemik, ak emorajik nan 2 kòwòt nan Taywann. Newoloji. 94 (11): e1112-e1121.
- Freeman AM, Morris PB, Aspry K, et al. 2018. Gid pou Klinisyen pou Kontwovèrs Nitrisyon Kadyovaskilè: Pati II. Journal of the American College of Cardiology. 72(5): 553-568.
- Feskens EJ, Sluik D ak van Woudenbergh GJ. 2013. Konsomasyon vyann, dyabèt, ak konplikasyon li yo. Rapò aktyèl sou dyabèt. 13 (2) 298-306.
- Salas-Salvadó J, Becerra-Tomás N, Papandreou C, Bulló M. 2019. Modèl alimantè ki mete aksan sou konsomasyon manje plant nan jesyon dyabèt tip 2: Yon Revizyon naratif. Avans nan Nitrisyon. 10 (Suppl_4) S320\S331.
- Abid Z, Cross AJ ak Sinha R. 2014. Vyann, pwodwi lete, ak kansè. Journal Ameriken pou Nitrisyon Klinik. 100 Suppl 1:386S-93S.
- Bouvard V, Loomis D, Guyton KZ et al., Gwoup Travay Monograf Ajans Entènasyonal pou Rechèch sou Kank. 2015. Karinosite nan konsomasyon vyann wouj ak trete. The Lancet Oncology. 16(16) 1599-600.
- Cheng T, Lam AK, Gopalan V. 2021. Idrokarbur aromat polikinetik ki soti nan rejim alimantè ak wòl patojenik li nan kansè kolorektal. Revizyon kritik nan Onkoloji/Ematoloji. 168:103522.
- John EM, Stern MC, Sinha R ak Koo J. 2011. Konsomasyon vyann, pratik pou kwit manje, mitajèn vyann, ak risk pou kansè pwostat. Nitrisyon ak Kansè. 63 (4) 525-537.
- Xue XJ, Gao Q, Qiao JH et al. 2014. Konsomasyon vyann wouj ak trete ak risk pou kansè nan poumon: yon meta-analiz repons dòz nan 33 etid pibliye. Jounal Entènasyonal Medsin Klinik ak Eksperyans. 7 (6) 1542-1553.
- Jakše B, Jakše B, Pajek M, Pajek J. 2019. Asid Urik ak Nitrisyon ki baze sou Plant. Nitritif. 11(8):1736.
- Li R, Yu K, Li C. 2018. Faktè dyetetik ak risk pou gout ak hyperuricemia: yon meta-analiz ak revizyon sistematik. Jounal Azyatik Pasifik pou Nitrisyon Klinik. 27 (6): 1344-1356.
- Huang RY, Huang CC, Hu FB, Chavarro JE. 2016. Rejim Vejetaryen ak Rediksyon Pwa: yon Meta-Analiz de Esè Kontwole Randomize. Jounal Jeneral Medsin Entèn. 31(1):109-16.
- Le LT, Sabaté J. 2014. Pi lwen pase san vyann, efè sante rejim vegan: rezilta nan kòwòt Adventist yo. Nutrients. 6(6):2131-2147.
- Schlesinger S, Neuenschwander M, Schwedhelm C et al. 2019. Gwoup Manje ak Risk pou Twò gwo Pwa, Obezite, ak Pwa K ap monte: Yon Revizyon Sistematik ak Meta-Analiz Repons-Doz Etid Prospective. Avans nan Nitrisyon. 10(2):205-218.
- Dargent-Molina P, Sabia S, Touvier M et al. 2008. Pwoteyin, chaj asid dyetetik, ak kalsyòm ak risk pou ka zo apre menopoz nan etid pwospektiv E3N fanm franse yo. Journal of Bone and Mineral Research. 23 (12) 1915-1922.
- Brown HL, Reuter M, Salt LJ et al. 2014. Ji poul amelyore atachman sifas ak fòmasyon byofilm Campylobacter jejuni. Mikrobioloji Anviwònman Aplike. 80 (22) 7053-7060.
- Chlebicz A, Śliżewska K. 2018. Campylobacteriosis, Salmonellosis, Yersiniosis, ak Listeriosis kòm Maladi Zoonotik Transmis pa Manje: Yon Revizyon. Jounal Entènasyonal Rechèch sou Anviwònman ak Sante Piblik. 15 (5) 863.
- Rechèch Antibiotik UK. 2019. Konsènan Rezistans Antibiotik. Disponib nan:
www.antibioticresearch.org.uk/about-antibiotic-resistance/ - Haskell KJ, Schriever SR, Fonoimoana KD et al. 2018. Rezistans antibiyotik pi ba nan Staphylococcus aureus izole soti nan vyann kri san antibiyotik konpare ak vyann kri konvansyonèl. PLoS One. 13 (12) e0206712.
Verite sou Lete
Lèt vach pa fèt pou moun. Bwè lèt yon lòt espès se pa natirèl, initil, epi li ka gravman fè mal sante ou.
Bwè lèt ak entolerans laktòz
Anviwon 70% nan granmoun atravè lemond pa ka dijere laktòz, sik ki nan lèt, paske kapasite nou pou trete li anjeneral disparèt apre anfans. Sa a se natirèl—imen yo fèt pou konsome sèlman lèt tete kòm tibebe. Mitos jenetik nan kèk popilasyon Ewopeyen, Azyatik, ak Afriken pèmèt yon minorite tolere lèt nan laj adilt, men pou pifò moun, espesyalman nan Azi, Lafrik, ak Amerik disid, pwodwi letye lakòz pwoblèm dijestif ak lòt pwoblèm sante. Menm tibebe pa ta dwe janm konsome lèt bèf, paske konpozisyon li ka fè mal ren yo ak sante an jeneral.
Òmòn nan lèt vach
Vach yo tray menm pandan gwosès, sa ki fè lèt yo chaje ak òmòn natirèl - anviwon 35 nan chak vè. Òmòn kwasans ak sèks sa yo, ki vle di pou ti veau, yo asosye ak kansè nan imen. Bwè lèt vache a pa sèlman prezante òmòn sa yo nan kò ou, men tou deklanche pwodiksyon pwòp ou a nan IGF-1, yon òmòn fòtman asosye ak kansè.
Pis nan Lèt
Vach ki gen mastit, yon enfeksyon douloure nan pisin, lage glòb blan, tisi mouri, ak bakteri nan lèt yo—yo rele selil somatik. Pi move enfeksyon an, se pi wo prezans yo. Esansyèlman, kontni "selil somatik" sa a se piyo melanje nan lèt ou bwè a.
Pwodui lèt ak Akne
Etid yo montre ke lèt ak pwodui lèt ogmante risk pou genyen akne—youn te jwenn yon ogmantasyon 41% avèk jis yon vè chak jou. Kiltoris yo ki sèvi ak pwoteyin whey souvan soufri ak akne, ki amelyore lè yo sispann. Lèt ogmante nivo òmòn ki stimul po a, ki mennen nan akne.
Alerji lèt
Kontrèman ak entolerans laktòz, alèji lèt bèf se yon reyaksyon iminitè a pwoteyin lèt, ki afekte sitou ti bebe ak timoun piti. Sentòm yo ka gen ladan yon nen k ap koule, tous, gratèl, vomisman, doulè nan vant, ekzema, ak opresyon. Timoun ki gen alèji sa a gen plis chans pou devlope opresyon, epi pafwa opresyon kontinye menm apre alèji a vin pi byen. Rete lwen pwodwi letye ka ede timoun sa yo santi yo pi byen.
Lèt ak Sante Zo
Lèt pa esansyèl pou zo fò. Yon rejim vejetaryen byen planifye bay tout eleman nitritif kle pou sante zo yo - pwoteyin, kalsyòm, potasyòm, mayezyòm, vitamin A, C, K, ak folat. Tout moun ta dwe pran sipleman vitamin D sof si yo resevwa ase solèy tout ane. Rechèch montre pwoteyin plant yo sipòte zo yo pi byen pase pwoteyin bèt, ki ogmante asidite kò a. Aktivite fizik enpòtan tou, paske zo yo bezwen estimilasyon pou grandi pi fò.
Kansè
Lèt ak pwodwi letye ka ogmante risk pou plizyè kansè, sitou kansè pwostat, ovèj, ak teta. Yon etid Harvard sou plis pase 200,000 moun te jwenn ke chak demi-pòsyon lèt antye ogmante risk mòtalite kansè a 11%, ak lyen ki pi fò ak kansè ovèj ak pwostat. Rechèch montre lèt ogmante nivo IGF-1 (yon faktè kwasans) nan kò a, ki ka stimile selil pwostat yo epi ankouraje kwasans kansè. IGF-1 lèt ak òmòn natirèl tankou estwojèn kapab tou deklanche oswa alimante kansè sansib ak òmòn tankou kansè teta, ovèj, ak matris.
Maladi Crohn ak Lèt
Maladi Crohn se yon enflamasyon kwonik, ki pa ka geri nan sistèm dijestif la ki mande yon rejim strik epi ki ka mennen nan konplikasyon. Li gen rapò ak pwodui lèt atravè bakteri MAP, ki lakòz maladi nan bèt epi siviv pasteurizasyon, kontamine lèt bèf ak kabrit. Moun ka enfekte lè yo konsome pwodui lèt oswa respire espre dlo ki kontamine. Pandan ke MAP pa lakòz Crohn nan tout moun, li ka deklanche maladi a nan moun ki gen tandans jenetik.
Dyabèt Tip 1
Dyabèt tip 1 anjeneral devlope nan anfans lè kò a pwodui ti oswa pa gen okenn ensilin, yon òmon ki nesesè pou selil yo absòbe sik ak pwodui enèji. San ensilin, sik nan san an monte, ki mennen nan pwoblèm sante grav tankou maladi kè ak domaj nè. Nan timoun ki gen predispozisyon jenetik, bwè lèt bèf ka deklanche yon reyaksyon otoimun. Sistèm iminitè a atake pwoteyin lèt yo—epi pètèt bakteri tankou MAP yo jwenn nan lèt pasteurize—epi detwi selil ki pwodui ensilin nan pankreyas la. Reyaksyon sa a ka ogmante risk pou devlope dyabèt tip 1, men li pa afekte tout moun.
Maladi Kè
Maladi kè, oswa maladi kadyovaskilèr (CVD), se koze pa akimilasyon grès andedan atè, sa ki fè yo vin pi etwat epi di (ateroskleroz), sa ki diminye sikilasyon san nan kè a, sèvèl la, oswa kò a. Kolestewòl nan san wo se prensipal kòz, fòme plak grès sa yo. Atè etwat tou ogmante presyon atè, souvan premye siy avètisman an. Manje tankou bè, krèm, lèt antye, fwomaj ki gen anpil grès, desè lèt, ak tout vyann yo rich nan grès satire, ki ogmante kolestewòl nan san. Konsome yo chak jou fòse kò ou pwodui kolestewòl depase.
Anviwonman 178
- Bayless TM, Brown E, Paige DM. 2017. Pousantaj ki pa pèrsistan laktaz ak entolerans laktòz. Rapò aktyèl sou gastroenteroloji. 19(5): 23.
- Allen NE, Appleby PN, Davey GK et al. 2000. Òmòn ak rejim alimantè: faktè kwasans ensilin-like I ki ba men andwojèn byodisponib nòmal nan gason vejan. Jounal Britanik pou Kansè. 83 (1) 95-97.
- Allen NE, Appleby PN, Davey GK et al. 2002. Asosyasyon ki genyen ant rejim alimantè ak faktè kwasans ensilin tankou I ak pwoteyin prensipal li yo nan 292 fanm ki manje vyann, vejetaryen, ak veegan. Epidemioloji Kansè Biomarkè ak Prevansyon. 11 (11) 1441-1448.
- Aghasi M, Golzarand M, Shab-Bidar S et al. 2019. Konsomasyon pwodui lèt ak devlopman akne: Yon meta-analiz etid obsèvasyonèl. Nitrisyon Klinik. 38 (3) 1067-1075.
- Penso L, Touvier M, Deschasaux M et al. 2020. Asosyasyon ant Akne Adilt ak Konpòtman Dyèt: Rezilta Etid Prospective NutriNet-Santé. JAMA Dermatoloji. 156 (8): 854-862.
- BDA. 2021. Alèji lèt: Fèy Enfòmasyon sou Manje. Disponib nan:
https://www.bda.uk.com/resource/milk-allergy.html
[Aksè 20 Desanm 2021] - Wallace TC, Bailey RL, Lappe J et al. 2021. Konsomasyon pwodwi letye ak sante zo atravè tout lavi: Yon revizyon sistematik ak naratif ekspè. Revizyon kritik nan Syans Manje ak Nitrisyon. 61 (21) 3661-3707.
- Barrubés L, Babio N, Becerra-Tomás N et al. 2019. Asosyasyon ant Konsomasyon Pwodui Lèt ak Risk Kansè Kolorektal nan Adilt: Yon Revizyon Sistematik ak Meta-Analiz Etid Epidemyolojik. Avans nan Nitrisyon. 10(suppl_2):S190-S211. Erratum nan: Adv Nutr. 2020 Jul 1;11(4):1055-1057.
- Ding M, Li J, Qi L et al. 2019. Asosyasyon ki genyen ant konsomasyon pwodui lèt ak risk mòtalite nan fanm ak gason: twa etid kowòt pwospèktif. Jounal Medikal Britanik. 367:l6204.
- Harrison S, Lennon R, Holly J et al. 2017. Èske konsomasyon lèt ankouraje inisyasyon oswa pwogresyon kansè pwostat atravè efè sou faktè kwasans ki sanble ak ensilin (IGFs)? Yon revizyon sistematik ak meta-analiz. Kòz Kansè ak Kontwòl. 28(6):497-528.
- Chen Z, Zuurmond MG, van der Schaft N et al. 2018. Rejim alimantè ki baze sou plant kont sa ki baze sou bèt ak rezistans ensilin, predyabèt ak dyabèt tip 2: Etid Rotterdam. Jounal Ewopeyen Epidemioloji. 33(9):883-893.
- Bradbury KE, Crowe FL, Appleby PN et al. 2014. Konsantrasyon kolestewòl, apolipoprotein A-I ak apolipoprotein B nan yon total de 1694 moun ki manje vyann, manje pwason, vejetaryen ak vejan. Journal Ewopeyen pou Nitrisyon Klinik. 68 (2) 178-183.
- Bergeron N, Chiu S, Williams PT et al. 2019. Efè vyann wouj, vyann blan, ak sous pwoteyin ki pa vyann sou mezi lipoprotein aterojenik nan kontèks ba konpare ak gwo konsomasyon grès satire: yon esè kontwole randomize [koreksyon pibliye parèt nan Am J Clin Nutr. 2019 Sep 1;110(3):783]. Jounal Ameriken pou Nitrisyon Klinik. 110 (1) 24-33.
- Borin JF, Knight J, Holmes RP et al. 2021. Altènativ Lèt ki baze sou Plant ak Faktè Risk pou Wòch nan ren ak Maladi Renal Kwonik. Journal de Nutrition Rénale. S1051-2276 (21) 00093-5.
Verite sou Ze
Ze yo pa osi an sante jan yo souvan reklame. Etid yo asosye yo ak maladi kè, konjesyon serebral, dyabèt tip 2, ak sèten kansè. Sote ze se yon etap senp pou pi bon sante.
Maladi Kè ak Ze
Maladi kè, souvan rele maladi kadyovaskilè, se koze pa depo gra (plak) ki bouche ak etwat atè, ki mennen nan diminye sikilasyon san ak risk tankou kriz kè oswa aksidan vaskilè serebral. Kolestewòl nan san wo se yon faktè kle, epi kò a fè tout kolestewòl li bezwen. Ze yo rich nan kolestewòl (apeprè 187 mg pa ze), ki ka ogmante kolestewòl nan san, sitou lè yo manje ak grès satire tankou bekon oswa krèm. Ze yo tou rich nan kolin, ki ka pwodui TMAO - yon konpoze ki gen rapò ak bati plak ak ogmante risk maladi kè. Rechèch montre ke konsomasyon ze regilye ka ogmante risk maladi kè pa jiska 75%.
Ze ak Kansè
Rechèch sijere ke konsomasyon ze souvan ka kontribye nan devlopman kansè ki gen rapò ak òmòn tankou kansè tete, pwostat, ak ovaryen. Kontni kolesterol ak kolin segondè nan ze ka ankouraje aktivite òmòn epi bay blòk bilding ki ka akselere kwasans selil kansè.
Dyabèt tip 2
Rechèch sijere ke gen yon ze chak jou ka prèske double risk ou genyen pou devlope dyabèt tip 2. Kolestewòl nan ze ka afekte kijan kò ou jere sik nan san lè li diminye pwodiksyon ensilin ak sansiblite. Nan lòt men an, rejim alimantè ki baze sou plant yo gen tandans diminye risk dyabèt paske yo ba nan grès satire, wo nan fib, epi plen ak eleman nitritif ki ede kontwole sik nan san epi sipòte sante an jeneral.
Salmonela
Salmonella se yon koz komen nan anpwazònman manje, e kèk fòm yo rezistan a antibiyotik. Li lakòz dyare, kranp nan vant, kè sote, vomisman, ak lafyèv. Pifò moun refè nan kèk jou, men li ka danjere pou moun ki pi vilnerab. Bakteri sa a soti nan fèm poul e yo jwenn li nan ze kri oswa ki pa byen kwit ak pwodwi ze. Kwit manje byen touye Salmonella, men li enpòtan tou pou evite kontaminasyon kwa lè w ap prepare manje.
Anviwonman 178
- Appleby PN, Key TJ. 2016. Sante alontèm vejetaryen ak vejetèn. Pwosedi nan Sosyete Nitrisyon. 75 (3) 287-293.
- Bradbury KE, Crowe FL, Appleby PN et al. 2014. Konsantrasyon kolestewòl, apolipoprotein A-I ak apolipoprotein B nan yon total de 1694 moun ki manje vyann, manje pwason, vejetaryen ak vejan. Journal Ewopeyen pou Nitrisyon Klinik. 68 (2) 178-183.
- Ruggiero E, Di Castelnuovo A, Costanzo S et al. Envestigatè Etid Moli-sani. 2021. Konsomasyon ze ak risk mòtalite tout kòz ak kòz espesifik nan yon popilasyon granmoun italyen. Jounal Ewopeyen Nitrisyon. 60 (7) 3691-3702.
- Zhuang P, Wu F, Mao L et al. 2021. Konsomasyon ze ak kolestewòl ak mòtalite nan maladi kadyovaskilè ak diferan kòz nan Etazini: Yon etid sou yon gwoup moun. PLoS Medsin. 18 (2) e1003508.
- Pirozzo S, Purdie D, Kuiper-Linley M et al. 2002. Kansè ovaryen, kolesterol, ak ze: yon analiz ka-kontwòl. Epidemyoloji Kansè, Biomarkè ak Prevansyon. 11 (10 Pt 1) 1112-1114.
- Chen Z, Zuurmond MG, van der Schaft N et al. 2018. Rejim alimantè ki baze sou plant kont sa ki baze sou bèt ak rezistans ensilin, predyabèt ak dyabèt tip 2: Etid Rotterdam. Jounal Ewopeyen Epidemioloji. 33(9):883-893.
- Mazidi M, Katsiki N, Mikhailidis DP et al. 2019. Konsomasyon ze ak risk mòtalite total ak espesifik: Yon etid sou yon gwoup moun ak etid pwospèktif sou non Gwoup Kolaborasyon Meta-analiz Lipid ak Presyon Sang (LBPMC). Journal of the American College of Nutrition. 38 (6) 552-563.
- Cardoso MJ, Nicolau AI, Borda D et al. 2021. Salmonella nan ze: Soti nan achte rive nan konsomasyon - Yon revizyon ki bay analiz ki baze sou prèv risk. Revizyon konplè nan Syans Manje ak Sekirite Manje. 20 (3) 2716-2741.
Verite sou Pwason
Pwason se souvan wè kòm manje ki an sante, men polisyon fè anpil pwason danjere pou manje. Sipleman lwil pwason pa anpeche maladi kè fyab e yo ka genyen kontaminan. Chwazi opsyon ki baze sou plant yo pi bon pou sante ou ak planèt la.
Toksik nan Pwason
Oseyan, rivyè, ak lak atravè lemond yo polye ak pwodui chimik ak metal lou tankou mèki, ki akimile nan grès pwason, espesyalman pwason gra. Toksik sa yo, ki gen ladan pwodui chimik ki deranje òmòn, ka fè mal nan sistèm repwodiktif, nèv, ak iminitè ou, ogmante risk kansè, epi afekte devlopman timoun. Kuit pwason touye kèk bakteri men kreye konpoze danjere (PAHs) ki ka lakòz kansè, espesyalman nan pwason gra tankou somon ak tin. Ekspè avèti timoun, fanm ansent oswa tete, ak moun k ap planifye gwosès pou evite sèten pwason (requin, espadon, marlin) epi limite pwason gra a de sèvis pa semèn akòz polyan. Pwason ki kiltive souvan gen pi wo nivo toksik pase pwason sovaj. Pa gen okenn pwason ki vrèman san danje pou manje, kidonk chwa ki pi an sante se evite pwason nèt.
Mit sou Lwil oliv Pwason
Pwason, espesyalman kalite gra tankou somon, sardines, ak makere, yo loue pou grès omega-3 yo (EPA ak DHA). Pandan ke omega-3 yo esansyèl epi yo dwe soti nan rejim nou an, pwason yo pa sèl oswa pi bon sous. Pwason jwenn omega-3 yo lè yo manje mikwoalgue, ak sipleman omega-3 algal yo ofri yon altènativ pi pwòp, pi dirab pase lwil pwason. Malgre kwayans popilè, sipleman lwil pwason sèlman yon ti kras diminye risk pou gwo evènman kè epi yo pa anpeche maladi kè. Alamekan, dòz segondè ka ogmante risk pou batman kè iregilye (fibrilasyon atriyal), pandan ke omega-3 ki baze sou plant aktyèlman diminye risk sa a.
Elevaj Pwason ak Rezistans Antibiyotik
Elevaj pwason enplike elve gwo kantite pwason nan kondisyon foul, estrès ki ankouraje maladi. Pou kontwole enfeksyon, fèm pwason yo itilize anpil antibiyotik. Dwòg sa yo ka antre nan dlo ki tou pre a epi ede kreye bakteri ki reziste antibiyotik, pafwa yo rele superbugs. Superbugs fè li pi difisil pou trete enfeksyon komen epi yo se yon gwo risk pou sante. Pou egzanp, tetracycline yo itilize nan tou de elvaj pwason ak medikaman imen, men kòm rezistans gaye, li ka pa travay byen, sa ki ka gen gwo efè sante atravè lemond.
Gout ak Rejim
Gout se yon kondisyon douloure nan jwenti ki koze pa yon bati kristal asid urik, ki mennen nan enflamasyon ak gwo doulè pandan kriz yo. Asid urik fòme lè kò a kraze purin, yo jwenn nan gwo kantite nan vyann wouj, vyann ògàn (tankou fwa ak ren), ak kèk fwidmè tankou anjov, sardin, twit, ton, mèsèl, ak pekten. Rechèch montre ke konsome fwidmè, vyann wouj, alkòl, ak fruktoz ogmante risk gout, pandan ke manje soya, pòs (pwa, pwa nwa, lantiy), ak bwè kafe ka bese li.
Anpwazonnman manje akòz pwason ak fwidmè
Pwason pafwa pote bakteri, viris, oswa parazit ki ka mennen nan anpwazònman manje. Menm kwit byen ka pa anpeche maladi nèt, paske pwason kri ka kontamine sifas kwizin yo. Fanm ansent, tibebe, ak timoun yo ta dwe evite kristase kri tankou moules, palourdes, ak èy paske risk pou yo manje anpwazònman pi wo. Kristase, kit yo kri oswa kwit, ka genyen tou toksin ki ka lakòz kè plen, vomisman, dyare, tèt fè mal, oswa pwoblèm pou respire.
Anviwonman 178
- Sahin S, Ulusoy HI, Alemdar S et al. 2020. Prezans Idrokarbur Aromat Polycyclic (PAHs) nan vyann bèf, poul ak pwason griye lè w ap konsidere ekspoze dyetetik ak evalyasyon risk. Syans Manje Resous Animal. 40 (5) 675-688.
- Rose M, Fernandes A, Mortimer D, Baskaran C. 2015. Kontaminasyon pwason nan sistèm dlo dous UK: evalyasyon risk pou konsomasyon imen. Chemosphere. 122:183-189.
- Rodríguez-Hernández Á, Camacho M, Henríquez-Hernández LA et al. 2017. Etid konparatif sou konsomasyon polyan pèmanan ak semi-pèmanan atravè konsomasyon pwason ak fwidmè ki soti nan de mòd pwodiksyon (kapte nan bwa ak elvaj). Syans nan Anviwònman Total. 575:919-931.
- Zhuang P, Wu F, Mao L et al. 2021. Konsomasyon ze ak kolestewòl ak mòtalite nan maladi kadyovaskilè ak diferan kòz nan Etazini: Yon etid sou yon gwoup moun. PLoS Medsin. 18 (2) e1003508.
- Le LT, Sabaté J. 2014. Pi lwen vyann, efè sante rejim vegan yo: rezilta etid sou gwoup moun ki fè pati de Adventist yo. Nutrients. 6 (6) 2131-2147.
- Gencer B, Djousse L, Al-Ramady OT et al. 2021. Efè Sipleman Asid gra ɷ-3 Marin alontèm sou Risk Fibrilasyon Atrial nan Esè Kontwole Randomize nan Rezilta Kadyovaskilè: Yon Revizyon Sistematik ak Meta-Analiz. Sikilasyon. 144 (25) 1981-1990.
- Done HY, Venkatesan AK, Halden RU. 2015. Èske kwasans resan akwaponik kreye menas rezistans antibiyotik diferan de sa yo ki asosye ak pwodiksyon bèt sou tè a nan agrikilti? Jounal AAPS. 17(3):513-24.
- Love DC, Rodman S, Neff RA, Nachman KE. 2011. Rezidi medikaman veterinè nan fwidmè enspekte pa Inyon Ewopeyèn, Etazini, Kanada, ak Japon soti 2000 a 2009. Syans Anviwònman ak Teknoloji. 45(17):7232-40.
- Maloberti A, Biolcati M, Ruzzenenti G et al. 2021. Wòl Asid Urik nan Sendwòm Kadyak Egu ak Kwonik. Jounal Medsin Klinik. 10(20):4750.
Grangou Mondyal
Yon Sistèm Manje Enjis
Jodi a, youn sou nèf moun atravè lemond fè fas a grangou ak malnitrisyon, men prèske yon tyè nan rekòt nou grandi yo itilize pou manje bèt domestik olye pou moun. Sistèm sa a pa sèlman efikas men tou trè enjis. Si nou te retire 'entèmedyè' sa a epi konsome rekòt sa yo dirèkteman, nou ta ka manje kat milya moun adisyonnel - pi plis pase ase pou asire ke pèsonn pa janm konnen grangou pou jenerasyon k ap vini yo.
Fason nou wè teknoloji demode yo, tankou vye machin ki konsome anpil gaz, chanje sou tan — kounye a nou wè yo kòm senbòl gaspiyaj ak mal nan anviwònman an. Konbyen tan anvan nou kòmanse wè elvaj bèt nan menm fason an? Yon sistèm ki konsome gwo kantite tè, dlo, ak rekòt, sèlman pou bay tounen yon fraksyon nan nitrisyon an, pandan ke plizyè milyon moun ap soufri grangou, pa ka wè li kòm anyen men yon echèk. Nou gen pouvwa pou chanje naratif sa a — pou bati yon sistèm alimantè ki valorize efikasite, konpasyon, ak dirabilite sou gaspiyaj ak soufrans.
Yon Fason Lavi ki Fòme Yon Avni Pi Bon
Viv ansanm yon vi konsyan vle di fè chwa ki sipòte sante, dirabilite, ak konpasyon. Chak desizyon nou pran, depi manje nou manje rive nan pwodwi nou itilize, afekte byennèt nou ak avni planèt nou. Chwazi yon vi ki baze sou plant pa vle di rann bagay; li se sou bati yon koneksyon pi fò ak lanati, amelyore sante nou, epi ede bèt ak anviwònman an.
Ti chanjman konsyan nan abitid chak jou, tankou chwazi pwodwi ki pa gen mechanste, diminye fatra, epi sipòte biznis etik, ka enspire lòt moun epi kreye yon efè pozitif. Viv avèk kalite ak konsyans mennen nan pi bon sante, yon lespri ekilibre, ak yon mond pi amoni.
Nitrisyon pou yon Avni ki pi An sante
Bon nitrisyon se kle pou viv yon lavi ki an sante, enèjik. Manje yon rejim alimantè ekilibre ki konsantre sou plant bay kò ou eleman nitritif li bezwen yo epi ede diminye risk pou maladi kwonik. Pandan ke manje ki baze sou bèt yo te konekte ak pwoblèm sante tankou maladi kè ak dyabèt, manje ki baze sou plant yo plen ak vitamin, mineral, antioksidan, ak fib ki ede kenbe ou fò. Chwazi manje ki an sante, dirab sipòte pwòp byennèt ou epi ede tou pwoteje anviwònman an pou jenerasyon kap vini yo.
Fòs Alimante pa Plant
Atlet vègàn atravè lemond ap pwouve ke pèfòmans pik pa depann de pwodwi bèt. Dyèt ki baze sou plant yo bay tout pwoteyin, enèji, ak eleman nitritif rekiperasyon ki nesesè pou fòs, andirans, ak ladrès. Chaje ak antioksidan ak konpoze anti-enflamatwa, manje plant yo ede diminye tan rekiperasyon, ranfòse andirans, ak sipòte sante alontèm — san konpwomèt pèfòmans.
Elve Jenerasyon Konpasyonèz
Yon fanmi veegan chwazi yon fason pou viv ki konsantre sou kado, sante, ak swen pou planèt la. Lè fanmi yo manje manje ki baze sou plant, yo ka bay timoun yo nitrisyon yo bezwen pou grandi epi rete an sante. Fason lavi sa a ede tou anseye timoun yo pou yo gen senpati ak respè anvè tout bèt vivan. Lè yo fè repa an sante epi adopte abitid ekolojik, fanmi veegan yo ede kreye yon avni ki pi swen ak espwa.
Dènye nouvèl yo
Eksplwatasyon bèt se yon pwoblèm toupatou ki te afekte sosyete nou an pandan plizyè syèk. Soti nan itilize bèt pou manje, rad, amizman,...
Nan lane ane ki sot pase yo, mond lan te temwen yon ogmantasyon nan maladi zoonotik, ak epidemi tankou Ebola, SARS, ak pi...
Nan sosyete jodi a, te gen yon ogmantasyon enpòtan nan kantite moun ki vire nan yon rejim ki baze sou plant. Kit...
Avèk konsyantizasyon k ap ogmante sou enpak negatif abitid konsomasyon chak jou nou genyen sou anviwonman an ak byennèt bèt yo, etik...
Nan mond jesyon pwa, gen yon kouran konstan nan nouvo rejim alimantè, sipleman, ak rejim egzèsis pwomèt rapid...
Kòm yon sosyete, nou te avize depi lontan pou konsome yon rejim alimantè ekilibre ak varye pou kenbe sante jeneral nou...
Pèspektiv Kiltirèl
Relasyon ki genyen ant mechanste bèt ak abi timoun se yon sijè ki te atire anpil atansyon nan dènye ane yo. Pandan ke...
Veganis se plis pase jis yon chwa dyetetik - li reprezante yon angajman etik ak moral pwofon pou redui mal ak ankouraje...
Konsomasyon vyann souvan wè kòm yon chwa pèsonèl, men enplikasyon li yo rive lwen dèyè asyèt dine a....
Chanjman klima se youn nan defi ki pi ijan nan tan nou, ak konsekans byen lwen pou anviwonman an ak...
Agrikilti bèt yo te depi lontan yon poto mitan pwodiksyon manje mondyal, men enpak li pwolonje lwen pi lwen pase anviwònman oswa etik...
Enpak ekonomik
Kòm popilasyon mondyal la kontinye ap grandi ak demand pou manje ogmante, endistri agrikòl la ap fè fas ak presyon mòn...
Nan dènye ane yo, vi veegan te vin pi popilè, pa sèlman pou benefis etik ak anviwònman li yo men tou...
Konsiderasyon etik
Eksplwatasyon bèt se yon pwoblèm toupatou ki te afekte sosyete nou an pandan plizyè syèk. Soti nan itilize bèt pou manje, rad, amizman,...
Avèk konsyantizasyon k ap ogmante sou enpak negatif abitid konsomasyon chak jou nou genyen sou anviwonman an ak byennèt bèt yo, etik...
Veganis se plis pase jis yon chwa dyetetik - li reprezante yon angajman etik ak moral pwofon pou redui mal ak ankouraje...
Elevaj faktori te vin tounen yon pratik toupatou, transfòme fason moun kominike avèk bèt epi fòme relasyon nou genyen avè yo...
Relasyon ki genyen ant dwa bèt ak dwa moun te yon sijè deba filozofik, etik, ak legal depi lontan. Pandan...
Kòm popilasyon mondyal la kontinye ap grandi ak demand pou manje ogmante, endistri agrikòl la ap fè fas ak presyon mòn...
Sekirite Alimantè
Konsomasyon vyann souvan wè kòm yon chwa pèsonèl, men enplikasyon li yo rive lwen dèyè asyèt dine a....
Adopsyon yon rejim alimantè ki baze sou plant yo te pwomou pou yon tan long pou benefis li genyen pou sante ak anviwònman an. Sepandan, mwens moun reyalize ke sa...
Agrikilti bèt yo te depi lontan yon poto mitan pwodiksyon manje mondyal, men enpak li pwolonje lwen pi lwen pase anviwònman oswa etik...
Kòm popilasyon mondyal la kontinye grandi nan yon vitès san presedan, bezwen pou solisyon manje dirab ak efikas vin...
Monn nan ap fè fas ak anpil defi, soti nan degradasyon anviwònman an rive nan kriz sante, e bezwen pou chanjman pa janm...
Relasyon Imèn-Bèt
Nan lane ane ki sot pase yo, mond lan te temwen yon ogmantasyon nan maladi zoonotik, ak epidemi tankou Ebola, SARS, ak pi...
Relasyon ki genyen ant mechanste bèt ak abi timoun se yon sijè ki te atire anpil atansyon nan dènye ane yo. Pandan ke...
Veganis se plis pase jis yon chwa dyetetik - li reprezante yon angajman etik ak moral pwofon pou redui mal ak ankouraje...
Kruote bèt se yon pwoblèm toupatou ki gen yon enpak pwofon sou tou de bèt ki enplike yo ak sosyete a kòm yon...
Elevaj faktori te vin tounen yon pratik toupatou, transfòme fason moun kominike avèk bèt epi fòme relasyon nou genyen avè yo...
Relasyon ki genyen ant dwa bèt ak dwa moun te yon sijè deba filozofik, etik, ak legal depi lontan. Pandan...
Kominote Lokal
Kòm popilasyon mondyal la kontinye ap grandi ak demand pou manje ogmante, endistri agrikòl la ap fè fas ak presyon mòn...
Monn nan ap fè fas ak anpil defi, soti nan degradasyon anviwònman an rive nan kriz sante, e bezwen pou chanjman pa janm...
Sante mantal
Relasyon ki genyen ant mechanste bèt ak abi timoun se yon sijè ki te atire anpil atansyon nan dènye ane yo. Pandan ke...
Kruote bèt se yon pwoblèm toupatou ki gen yon enpak pwofon sou tou de bèt ki enplike yo ak sosyete a kòm yon...
Abizay ak move nan anfans ak efè alontèm li yo te etidye ak dokimante anpil. Sepandan, yon aspè ki souvan neglije se...
Elevaj faktori, yon metòd trè endistriyalize ak entansif pou fè elvaj bèt pou pwodiksyon manje, vin tounen yon gwo enkyetid anviwònman an....
Veganis, yon chwa fòm lavi ki konsantre sou esklizyon pwodui bèt, ap grandi nan popilarite pou yon varyete de...
Sante piblik
Nan lane ane ki sot pase yo, mond lan te temwen yon ogmantasyon nan maladi zoonotik, ak epidemi tankou Ebola, SARS, ak pi...
Avèk konsyantizasyon k ap ogmante sou enpak negatif abitid konsomasyon chak jou nou genyen sou anviwonman an ak byennèt bèt yo, etik...
Nan mond jesyon pwa, gen yon kouran konstan nan nouvo rejim alimantè, sipleman, ak rejim egzèsis pwomèt rapid...
Kòm yon sosyete, nou te avize depi lontan pou konsome yon rejim alimantè ekilibre ak varye pou kenbe sante jeneral nou...
Maladi otoimun yo se yon gwoup maladi ki rive lè sistèm iminitè kò a atake selil ki an sante li yo pa erè,...
Bonjou, zanmi bèt ak moun ki konsyan de anviwònman! Jodi a, nou pral plonje nan yon sijè ki pa ka...
Jistis sosyal
Relasyon ki genyen ant mechanste bèt ak abi timoun se yon sijè ki te atire anpil atansyon nan dènye ane yo. Pandan ke...
Relasyon ki genyen ant dwa bèt ak dwa moun te yon sijè deba filozofik, etik, ak legal depi lontan. Pandan...
Abizay ak move nan anfans ak efè alontèm li yo te etidye ak dokimante anpil. Sepandan, yon aspè ki souvan neglije se...
Konsomasyon vyann souvan wè kòm yon chwa pèsonèl, men enplikasyon li yo rive lwen dèyè asyèt dine a....
Chanjman klima se youn nan defi ki pi ijan nan tan nou, ak konsekans byen lwen pou anviwonman an ak...
Adopsyon yon rejim alimantè ki baze sou plant yo te pwomou pou yon tan long pou benefis li genyen pou sante ak anviwònman an. Sepandan, mwens moun reyalize ke sa...
Lespriyalite
Nan mond jodi a, enpak chwa nou yo depase satisfaksyon imedya bezwen nou yo. Kit se manje a...
Veganis, yon chwa fòm lavi ki konsantre sou esklizyon pwodui bèt, ap grandi nan popilarite pou yon varyete de...
