I totonu o lenei tusiga, o le a tatou suʻesuʻeina vaega eseese o meaʻai e faʻavae i laʻau, e aofia ai le soifua maloloina, aafiaga o le siosiomaga, ma le faʻateʻaina o tala faʻasolopito. O le a matou fa'ailoa fo'i le mea moni i tua o le so'otaga i le va o le taumafaina o aano o manufasi ma fa'ama'i, ma tu'uina atu se fa'afanua auala e ausia ai taumafa lelei e aunoa ma aano o manufasi. Tatou maulu ma lu'iina le manatu e mana'omia e tagata aano o manu mo se taumafataga maloloina.
Su'esu'eina o Fa'amanuiaga mo le Soifua Maloloina o Mea'ai Fa'avae La'au
O mea'ai e fa'atatau i la'au ua fa'aalia e fa'aitiitia ai le lamatiaga o fa'ama'i tumau e pei o le fatu fatu, ma'i suka, ma nisi ituaiga o kanesa.
O su'esu'ega o lo'o fa'ailoa mai ai o mea'ai e fa'atatau i la'au e mafai ona fa'aleleia atili ai le soifua maloloina ma saofagā i le pa'u mamafa ma fa'aititia ai le maualuga o le cholesterol.
O mea'ai e fa'atatau i la'au e mauoa i alava, vaitamini, ma minerale, e mafai ona lagolago ai le soifua maloloina o le tino ma fa'aolaina ai le ga'ina.
O le suia i se mea'ai e fa'atatau i la'au e mafai ona fesoasoani i tagata ta'ito'atasi e ausia ma fa'atumauina le mamafa o le soifua maloloina, fa'aitiitia ai le lamatiaga o fa'ama'i e a'afia i le puta.
Su'esu'eina le A'afiaga o le Si'osi'omaga o le taumafaina o aano o manufasi
O le gaosiga o aano o manufasi e fesoasoani i le faʻaleagaina o vaomatua, ona o le faʻamama vao e fai ma auala mo fanua lafulemu ma fafaga ai fua.
O le fa'ato'aga o lafumanu ose fa'apogai tele lea o kasa oona, e sao i suiga o le tau.
O le fa'aitiitia o le taumafaina o aano o manufasi e mafai ona fesoasoani i le fa'asaoina o le suavai, aua o le gaosiga o aano o manu e mana'omia ai le tele o vai mo lafumanu ma fafaga fa'ato'aga.
O le filifilia o la'au e fa'atatau i aano o manufasi e mafai ona fesoasoani e fa'aitiitia le mana'oga mo fa'ato'aga falegaosimea, e iai a'afiaga leaga i le soifua manuia o manu ma meaola eseese.
Fa'ailoaina o le Upu Moni i tua o Tala Fa'atatau o Mea'ai
E ese mai i talitonuga masani, o meaʻai e faʻavae i laʻau e mafai ona maua uma ai meaʻai manaʻomia, e aofia ai le polotini, uʻamea, ma le calcium.
O le tele o mea'ai e fa'atatau i la'au, o puna sili ia o polotini, e aofia ai leki, tofu, tempeh, ma le quinoa.
E mafai ona maua mai le calcium mai laau e pei o laula'au lanumeamata, susu fa'amalosi laau, ma tofu seti calcium.
E mafai ona faʻaleleia le faʻaogaina o le uʻamea e ala i le taumafaina o vaitamini C e faʻavae i laʻau, e pei o fualaau suamalie ma logo logo.
Fa'amalosia Tagata: Su'eina Su'ega Polotini
E mafai ona fa'amalieina ma fa'amalieina mea e maua mai i la'au e pei o polotini fa'atatau i manu. E te le tau fa'alagolago i aano o manufasi e fa'afetaui ai ou mana'oga porotini. O lo'o iai le tele o mea'ai fa'apolotini fa'atatau i la'au e maua:
Pipi
Lentils
Chickpies
fatu Hemp
Spirulina
O puna'oa nei polotini e le gata ina mauoa i polotini ae o lo'o iai fo'i isi mea'ai taua. E ala i le tu'ufa'atasia o nei polotini e fa'atatau i la'au i lau mea'ai, e mafai ona e fa'amautinoaina se fa'ailoga amino acid eseese ma atoatoa .
Afai e maualuga atu mea e mana'omia mo le polotini, e pei o tagata ta'a'alo po'o tagata o lo'o toe malosi mai ma'i, e mafai fo'i ona e mafaufau e fa'aaoga pa'u polotini fa'avae ma mea fa'aopoopo e lagolago ai lou taumafaina o le porotini.
O le Evolutionary History of Human Diets
I tala fa'asolopito, ua 'aina e tagata mea'ai fa'avae e aofia ai fualaau 'aina, fualaau faisua, nati, ma fatu.
O le suiga i se taumafa e sili atu le mamafa o aano o manufasi na tupu i le oʻo mai o faʻatoaga ma le faʻaleleia o manu.
O faʻamaoniga mai suʻesuʻega paleontological ma suʻesuʻega suʻesuʻe o loʻo taʻu mai ai o tagata anamua sa eseese meaʻai ma meaʻai.
E mafai e tagata fa'aonaponei ona olaola i mea'ai e fa'atatau i la'au, ona e le'i matua'i suia a tatou faiga fa'amama ma mana'oga tau taumafa i le aluga o taimi.
Fa'ailoaina le So'oga i le va o le taumafaina o aano o manu ma fa'ama'i
O le tele o suʻesuʻega ua faʻafesoʻotaʻi le maualuga o le taumafaina o aano o manufasi i le faʻateleina o le lamatiaga o faʻamaʻi fatu fatu, ituaiga o kanesa, ma isi faʻamaʻi tumau.
O aano o manufasi, e pei o le puaa ma sosisi, ua fa'avasegaina e le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi o le carcinogenic.
O le maualuga o le taumafaina o aano o manufasi mumu ma le gaosiga e fesoʻotaʻi ma le maualuga o le oti ma le faʻaitiitia o le ola.
O le fa'aitiitia o le taumafaina o aano o manufasi e mafai ona fesoasoani i le fa'aleleia atili o le soifua maloloina ma fa'aitiitia le lamatiaga o fa'ama'i tumau.
Fa'ate'aina o manatu sese e uiga i le taumafa o le uamea ma le calcium
O mea'ai e maua mai i la'au, e pei o leki, tofu, ma laula'au lanumeamata, e mafai ona lava le u'amea mo le soifua maloloina lelei.
E mafai ona faʻaleleia le faʻaogaina o le uʻamea e ala i le taumafaina o meaʻai e tele i vitamini C, e pei o fualaau suamalie ma tamato.
O le calcium e mafai ona maua mai i la'au e pei o le kale, broccoli, almonds, ma susu fa'amalosi.
O mea'ai e fa'atatau i la'au e mafai ona maua ai le tele o le u'amea ma le calcium e aunoa ma le mana'omia o manu.
Ose Fa'asologa o Mea'ai Lelei e aunoa ma aano o manufasi
E mafai ona fai faasolosolo le suiga i se mea'ai fa'avae, e mafai ai e tagata ta'ito'atasi ona su'esu'e mea'ai fou ma fua. E ala i le mulimulita'ia o lenei fa'afanua auala, e mafai ai ona e fa'amautinoaina le paleni ma le fa'amalieina o mea'ai fa'atatau i la'au:
1. Amata i le faaitiitia o le taumafaina o aano o manufasi
Amata i le fa'aitiitia malie o le aofa'i o aano o manu'ai i au mea'ai. Mo se faʻataʻitaʻiga, e mafai ona e amata i le tasi pe lua aso e leai ni aano o manu i le vaiaso.
2. Su'esu'e fa'apotini fa'atatau i la'au
Su'e le tele o mea e maua mai ai polotini e fa'atatau i la'au e pei o pi, lentils, chickpeas, fatu hemp, ma le spirulina. Fa'ata'ita'i i fua eseese ma fa'apipi'i mea nei i au mea'ai.
3. Fa'aopoopo atili fualaau 'aina ma fualaau faisua
Fa'aopoopo i au mea'ai 'ese'ese fualaau 'aina ma fuala'au 'aina ina ia mautinoa o lo'o e mauaina le tele o mea'ai. Fa'amoemoe mo lanu eseese ma fe'ai e fa'avasega ai lau taumafa paleni.
4. Su'e isi mea e fa'atatau i la'au i mea'ai aano o manu e fiafia iai
Afai e iai ni au mea'ai e sili ona e fiafia i ai i aano o manufasi, va'ai mo isi mea e fa'atatau i la'au e maua ai se tofo ma le tino tutusa. O lo'o iai nei le tele o mea'ai aano o la'au fa'atosina o lo'o maua ile maketi.
5. Fa'afeso'ota'i ma se tagata su'esu'e i mea'ai
Saili se ta'ita'iga mai se tagata su'esu'e i mea'ai ua resitalaina e mafai ona fesoasoani ia te oe e fai se fuafuaga fa'atatau o mea'ai fa'atatau i la'au e fetaui ma ou mana'oga tau taumafa. E mafai ona latou tu'uina atu fautuaga i mea fa'aopoopo ma fa'amautinoa o lo'o e maua uma mea'ai mana'omia.
6. Talia mea'ai fou ma fua
Ia matala i le taumafai i mea'ai fou ma fa'ata'ita'i i fua eseese. O mea'ai e fa'atatau i la'au e ofoina atu ai le tele o mea'ai ma mea'ai taumafa, o lea ia talia le avanoa e fa'alautele ai lou gutu.
7. Ia mautinoa le paleni o taumafa
Fa'alogo lelei ina ia mautinoa o lo'o e maua se taumafa paleni e aofia uma ai mea'ai taua. Ia mataala i le mauaina o le tele o polotini, iron, calcium, ma isi vitamini ma minerale taua.
8. Mea'ai fa'atatau i la'au i vaega eseese o le olaga
O mea'ai e fa'atatau i la'au e mafai ona maua uma ai mea'ai mo le soifua maloloina lelei i so'o se laasaga o le olaga, e aofia ai le maitaga ma le tamaitiiti. Ae ui i lea, e taua le feutagai ma se tagata tomai faapitoa i le soifua maloloina e foia ai manaoga o tagata taitoatasi.
I le mulimulita'ia o lenei fa'afanua auala, e mafai ai ona e sui ma le mautinoa i se mea'ai e fa'atatau i la'au ma fiafia i taumafa lelei e aunoa ma le mana'omia o aano o manufasi.
Fa'ai'uga
I le faaiuga, o le faʻamaoniga e faʻaalia ai e le manaʻomia e tagata aano o manufasi e olaola ma e mafai moni lava ona manuia mai le faʻaaogaina o meaʻai faʻavae. O mea'ai fa'atatau i la'au ua fa'aalia e fa'aitiitia ai le lamatiaga o fa'ama'i tumau, fa'aleleia atili le soifua maloloina, ma fa'aolaina le pa'u o le mamafa. E le gata i lea, o le faaitiitia o le taumafaina o aano o manufasi e mafai ona i ai ni aafiaga lelei tele i le siosiomaga e ala i le faasaoina o punaoa ma faaitiitia le kasa oona. E feteenai ma manatu sese masani, o meaʻai faʻavae e mafai ona maua uma meaʻai manaʻomia, e aofia ai le porotini, uʻamea, ma le calcium. O lo'o iai le tele o mea'ai fa'apoloteina fa'ato'a suamalie ma fa'asoifua maloloina o lo'o avanoa e fa'amautinoa ai se fa'ailoga amino acid eseese ma atoatoa. E ala i le taliaina o se meaʻai faʻavae, e mafai e tagata taʻitoʻatasi ona faʻamalosia i latou lava e fai filifiliga sili atu le soifua maloloina ma saofagā i se lumanaʻi gafataulimaina.
O suiga moni e amata i filifiliga faigofie i aso taitasi. E ala i le galue i aso nei, e mafai ona e puipuia manu, faʻasaoina le paneta, ma faʻamalosia se lumanaʻi sili atu le agalelei, sili atu ona gafataulimaina.