I luga o le upega tafaʻilagi o la tatou gaosiga o meaʻai, o le tasi itu e masani ona le amanaiaina o le togafitia o manu o loʻo aʻafia ai. Faatasi ai ma nei mea, o le tulaga pagatia o matuamoa o loʻo i totonu o paʻu maa e sili ona mafatia. O nei pa'u e fa'atusalia ai le tulaga moni o le gaosiga o fuamoa fa'apisinisi, lea e masani ona fa'amalumalu ai tupe mama i le soifua manuia o meaola e maua ai na tupe mama. O lenei tala o lo'o a'oa'oina ai le ogaoga o mafatiaga na o'o i ai moa i totonu o fale ma'a, ma fa'ailoa mai ai popolega tau amio ma le mana'omia fa'anatinati mo le toe fuata'iga ile pisinisi moa.
O le Fale Ma'a: O se Falepuipui o Mafatiaga
O pa'u maa o pa uaea e fa'aogaina i le gaosiga o fuamoa fa'apisinisi e fa'agata ai moa tu'ufuamoa, e masani ona ta'ua o moa fa'apapa, i totonu o fa'ato'aga falegaosimea. O pa nei e fai ma nofoaga autu e nonofo ai moa i o latou olaga atoa, mai le amataga o le fuamoa seia oo ina fasia mo aano o manufasi. Ole fua ole fa'agaioiga ile fa'ato'aga fale gaosi fuamoa e tasi e mafai ona fa'ate'ia, ma le afe ma afe o moa o lo'o taofia i totonu o fale ma'a i le taimi e tasi.

O le uiga iloga o fale ma'a o lo latou fa'asao tele. E masani lava, e ta'i 4 i le 5 moa ta'i fale ta'itasi, e maua ai e manulele ta'itasi se vaega itiiti o le avanoa. Ole avanoa fa'asoa ile moa e masani ona fa'ate'ia fa'atapula'a, e tusa ma le 67 sikuea inisi ile manulele. Ina ia tu'uina lenei mea i se vaaiga mamao, e la'ititi lea nai lo le pito i luga o se pepa masani 8.5 i le 11-inisi pepa. O ia tulaga vaapiapi e matua taofiofia ai gaioiga masani ma amioga a moa. Latou te le lava se avanoa e faʻaloaloa atoa ai o latou apaʻau, faʻalautele o latou ua, pe auai i amioga masani moa e pei o le savali poʻo le lele, lea e masani ona latou faia i o latou nofoaga masani.
O le saisaitia i totonu o pa ma'a e o'o ai i le fa'alavelave fa'aletino ma le mafaufau mo matuamoa. I le tino, o le leai o se avanoa e saofagā i le tele o fa'afitauli tau soifua maloloina, e aofia ai fa'aletonu o le skeletal e pei o le osteoporosis, ona e le mafai e matuamoa ona faia ni gaioiga mamafa pe feoai saoloto. E le gata i lea, o le fola uaea o fale e masani ona oʻo atu ai i manuʻa vae ma abrasions, faʻateleina ai lo latou faʻalavelave. I le mafaufau, o le le maua o avanoa ma le leai o se faʻatamaoaigaina o le siosiomaga e le maua ai e moa le avanoa mo amioga masani, e oʻo atu ai i le atuatuvale, le fiafia, ma le atinaʻeina o amioga e le masani ai e pei o le fuʻu ma le 'ai tagata.
O lona uiga, o pusa maa o lo'o fa'ata'ita'ia ai mea moni o le gaosiga o fuamoa fa'apisinisi, fa'amuamua fuamoa fuamoa ma fa'asili tupe maua nai lo le manuia ma le soifua manuia o matuamoa. O le fa'aauau pea o le fa'aogaina o pa'u ma'a ua fa'atupuina ai le tele o popolega fa'atatau i le soifua manuia o manu ma fa'amamafaina ai le mana'omia o le toe fuata'iga i totonu o le pisinisi moa. O isi auala e pei ole fale e leai ni fale ma faiga e maua fua e ofoina atu ai le tele o auala fa'aletagata e fa'amuamua le soifua manuia o matuamoa a'o fa'amalieina le mana'oga o tagata mo fuamoa. Mulimuli ane, o le fa'atalanoaina o fa'afitauli o lo'o si'omia ai fale ma'a e mana'omia ai se taumafaiga tu'ufa'atasia mai tagata fa'atau, tagata gaosi oloa, ma tagata fai faiga fa'avae ina ia fa'asolo atu i faiga fa'atauva'a ma gafataulimaina i le gaosiga o fuamoa.
E fa'afefea ona ta'atele o fale ma'a?
O le mea e leaga ai, o lo'o fa'aola pea fale ma'a i totonu o fale gaosi fuamoa, ma o se vaega tele o moa fa'apipi'i o lo'o a'afia i nei tulaga fa'aletagata. E tusa ai ma faʻamaumauga mai le US Department of Agriculture (USDA), e tusa ma le 74% o moa faʻapipiʻi uma i totonu o le Iunaite Setete o loʻo faʻatapulaʻaina i pusa maa. O lenei fuainumera ua faaliliuina i le 243 miliona matuamoa mata'utia o lo'o tumau i nei si'osi'omaga pupuni ma fa'asao i so'o se taimi.
O le fa'aogaina lautele o pa'u maa o lo'o fa'amauina ai le fua o le gaosiga o fuamoa fa'apisinisi i le Iunaite Setete ma le fa'amuamua o le lelei ma le manuia nai lo le soifua manuia o manu. E ui ina fa'atupula'ia le fa'alauiloaina o popolega fa'ale-aganu'u e feso'ota'i ma pa'u ma'a ma fa'ateleina le mana'omia o tagata fa'atau mo le tele o auala e gaosia ai fuamoa fa'aletagata, o lo'o fa'aauau pea le fa'ateleina o nei pa i totonu o pisinisi.
Aisea ua leaga ai Fale ma'i i tua atu o le tumutumu o latou
O pa o ma'a e tu'uina atu ai le tele o a'afiaga leaga i le soifua manuia o moa fa'afuafuamoa i tua atu o tulaga o lo'o tumu. O nisi nei o fa'afitauli autu e feso'ota'i ma fale ma'a:
- Malosi Fa'asa ma le Fia'ai: Ina ia fa'ateleina fuamoa fuamoa, o moa i totonu o pa'a maa e masani ona fa'asalaina fa'amalosi, o se faiga e le maua ai ni mea'ai mo ni nai aso e fa'aosofia ai se liliva ma fa'aosofia ai le fa'afouina o le fa'afuafua. O lenei faiga e matua fa'apopoleina ma e mafai ona o'o atu ai i le le 'ai, fa'avaivaia le puipuiga o le tino, ma fa'ateleina le fa'ama'i.
- Fa'atonuga Malamalama: O fuamoa fuamoa i moa e a'afia i le umi ma le malosi o le malamalama. I totonu o le pa'u o le maa, e masani ona fa'aogaina moli fa'apitoa e fa'alautele ai le ta'amilosaga a moa i tua atu o lo latou malosi fa'anatura, ma fa'atupu ai le fa'atuputeleina o le atuatuvale ma le fa'atiga tino i tino o manulele.
- Osteoporosis ma le Fa'alava o le Fale Fa'a vaivai: O tulaga va'ai o fale ma'a e fa'atapulaaina ai le fegasoloa'i o moa, e taofia ai i latou mai le faia o galuega mamafa e taua mo le soifua maloloina o ponaivi. O le i'uga, e tele ina mafatia moa i le osteoporosis ma le vaivai o le pa'u o le fale, tulaga e iloga i ponaivi ma'i ma vaivai maso.
- Fa'afitauli Va'a: O le fola uaea o fale ma'a e mafai ona mafua ai manu'a tuga o vae ma ma'i i moa, e o'o atu ai i le fa'anoanoa, tiga, ma le faigata ona savali. E le gata i lea, o le faʻaputuina o otaota ma amonia i totonu o paʻu e mafai ona saofagā i le atinaʻeina o faʻamaʻi tiga ma faʻamaʻi vae.
- Amioga Fa'asa: O le va'ava'a o pa'u ma'a e fa'ateleina ai fe'ese'esea'iga i le va o moa, ma fa'atupu ai le fa'atupu vevesi ma amioga fa'alotoifale. E ono faia e moa le fufu'u, 'ai tagata, ma isi ituaiga o osofa'iga, e i'u ai i manu'a ma le atuatuvale o manulele.
- Debeaking: Ina ia faʻaitiitia ai aʻafiaga leaga o le osofaʻiga ma le 'ai tagata i totonu o le paʻu o maa, e masani ona faʻaleagaina moa, o se faiga tiga e aveese ai se vaega o latou gutu. O le debeaking e le gata e mafua ai le tiga tele ma le atuatuvale ae e faʻaleagaina ai foi le malosi o manulele e faia amioga masani e pei o le faʻaofuofu ma le suʻeina.
I le aotelega, o pa'u maa e a'afia ai moa i le tele o fa'alavelave fa'aletino ma le mafaufau, e fa'afefe ai lo latou soifua manuia ma le lelei o le olaga. O nei mataupu o loʻo faʻaalia ai le manaʻomia vave mo le sili atu o le tagata ma le gafataulimaina o isi mea i le gaosiga o fuamoa e faʻamuamua ai le soifua manuia o manu o loʻo aʻafia ai.
O a Atunu'u ua Fa'asaina Fale ma'a?
E pei o laʻu faʻamatalaga mulimuli ia Ianuari 2022, e tele atunuu ua faia ni laasaga taua e foia ai popolega o le uelefea e fesoʻotaʻi ma paʻu maa e ala i le faʻatinoina o tapu poʻo faʻatapulaʻaina o latou faʻaogaina i le gaosiga o fuamoa. O nisi nei o atunu'u ua fa'asa atoa le pa'u maa:
- Suiselani: Na faʻasaina e Suiselani fale maa mo le faʻataʻotoina o moa i le 1992 o se vaega o lana tulafono o le soifua manuia o manu.
- Suetena: Na fa'ate'a ese e Suetena fale ma'a mo le fa'ata'otoina o moa i le 1999 ma talu mai le suiga i isi faiga fale e fa'amuamua ai le soifua manuia o manu.
- Oseteria: Fa'asa e Austria fale ma'a mo le fa'ata'otoina o moa i le 2009, fa'asa le fausiaina o fale fou ma fa'atulafonoina le liliu i isi faiga.
- Siamani: Na faʻatulafonoina e Siamani le faʻasaina o pusa maa mo le faʻataʻotoina o moa i le 2010, faʻatasi ai ma se vaitaimi o suiga mo fale o loʻo i ai nei e faʻaoga ai isi faiga fale.
- Nouei: Fa'asa e Nouei fale ma'a mo le fa'atama'iina o moa i le 2002, fa'atulafonoina le fa'aogaina o isi faiga e pei o fale fa'ato'aga po'o fale e leai se totogi.
- Initia: Na faalauiloa e Initia le faasaina o pusa maa mo moa tuufuamoa i le 2017, faatasi ai ma se fuafuaga faasolosolo faasolosolo e suia i faiga e leai ni fale.
- Bhutan: Ua fa'asa e Bhutan fale ma'a mo le fa'ata'otoina o moa, fa'aalia lana tautinoga i le manuia o manu ma faiga fa'ato'aga gafataulimaina.
O gaioiga a nei atunu'u e atagia mai ai le fa'atupula'ia o le amana'iaina o atugaluga fa'ale-aganu'u e feso'ota'i ma pa'u maa ma se tautinoga e fa'alauiloa atili faiga fa'aletagata ma gafataulimaina i le gaosiga o fuamoa. Ae ui i lea, e taua le maitauina o tulafono faatonutonu ma le faʻamalosia e mafai ona fesuisuiai, ma o nisi atunuu e ono iai ni manaʻoga faaopoopo poʻo ni tulaga mo isi faiga fale.
