Folasaga
Foie gras, ua manatu o se mea'ai suamalie i le tele o li'o kuka, natia ai se mea moni pogisa ma lilo o mafatiaga o manu. E maua mai i ate o pato ma kusi, o le foie gras o le taunuuga lea o le fafagaina malosi e manulele e faatele ai o latou ate i le tele o le lapopoa masani. O lenei faiga, e taʻua o le gavage, e oʻo ai le tele o mafatiaga i luga o manulele, ma mafua ai le tiga faaletino ma le mafaufau. O lenei tala e suʻesuʻeina le sauā natia o faʻatoʻaga foie gras, faʻamalamalamaina le mafatiaga na oʻo i ai pato ma kusi i le sailiga o lenei meaʻai taugata.
O le a le Foie Gras?
“Foie gras” o se faaupuga e mauaa i meaʻai Falani, e faaliliu moni lava i le “gaʻo ate.” O lenei mea'ai suamalie e faia e ala i le gavage, lea e aofia ai le fafagaina malosi o pato poʻo kusi e faʻateleina o latou ate i le tele o taimi o lo latou lapopoa masani. E maua le Gavage e ala i le fa'aofiina o se paipa i lalo o le fa'a'i o le manulele, tuusa'o i totonu o le manava, ma fa'atumu vave i se paluga maualuga masoa, e masani lava o sana.
O le faiga o le gavage e iai lona amataga, ma faʻamaoniga o lona faʻaaogaina na amata mai i Aikupito anamua. I le aluga o taimi, na sosolo atu i le itulagi Metitirani ma iu ai ina tutusa ma French gastronomy. I le taimi lava na manatu ai o se meaʻai e fetaui mo le tupu, o le foie gras ua avea ma faʻailoga o mea taugata ma tulaga, faʻatonuina tau maualuga i meaʻai i le lalolagi atoa.
I Amerika, foie gras e mafai ona fa'atau atu i luga atu i le $60 i le pauna, ma avea ai ma se tasi o mea'ai sili ona taugata i le maketi. E ui lava i lona ta'uta'ua, ae o le foie gras e matua'i fefinaua'i ona o popolega tau amio ma le soifua manuia o lo'o siomia ai le fafaga fa'amalosi. E finau le au faitio e faapea o le faiga o le gavage e masani lava ona saua ma mafua ai mafatiaga le talafeagai i manu felelei.
O le felafolafoaiga i luga o le foie gras ua mafua ai le faia o le tulafono i le tele o atunuu ma itulagi, faatasi ai ma tapu poʻo tapulaʻa ua faʻatagaina i luga o lona gaosiga ma le faʻatau. A'o finau nisi o le foie gras o se tu ma aga fa'ale-aganu'u ma tufuga taumafa e tatau ona fa'asaoina, ae o isi e fautua mo le sili atu le fa'aletagata ma le gafataulimaina o isi auala e fa'atatau ile gaosiga masani.

Mulimuli ane, o le gaosiga ma le taumafaina o le foie gras e fa'atupula'ia ai manatu fa'apitoa, tu ma aga, ma mea taumafa. A o tauivi le sosaiete ma fesili e uiga i le soifua manuia o manu ma le gaosiga o taumafa, o le lumanaʻi o le foie gras o loʻo avea pea ma autu o felafolafoaiga faifaipea ma feeseeseaiga.
Ma'i Faaletino ma A'afiaga o le Soifua Maloloina
O le faiga o le fafagaina malosi o le gavage i le gaosiga o le foie gras e afaina ai le tino ma le soifua maloloina o pato ma kusi. O le fa'ateleina vave o le ate i le tele o taimi i lona lapo'a fa'anatura e mafua ai le tele o fa'alavelave fa'aletino ma fa'afitauli tau le soifua maloloina e matua fa'aleagaina ai le soifua manuia o manulele.
O se tasi o a'afiaga fa'alesoifua maloloina o gavage o le fa'aletonu ole ate ma fa'ama'i ga'o ole ate. O le faʻamalosia o le taumafaina o le tele o meaʻai e lofituina ai le ate o le manulele, e taʻitaʻia ai le faʻaputuina o gaʻo ma le atinaʻeina o le ate steatosis. O lea tulaga e le gata ina fa'atupu ai le ate ma fulafula ae fa'aletonu ai fo'i le mafai ona galue lelei. O le i'uga, e ono o'o ai manu felelei i le fa'aletonu o le ate, fa'aletonu o le tino, ma isi fa'alavelave fa'atatau.
E lē gata i lea, o le mamafa o le amoina o le ate ua faateteleina e matuā mamafa ai totoga i totonu o le manulele ma le fausaga o le auivi. O pato ma kusi o lo'o fa'asalaina e ono a'afia i fa'aletonu o le auivi, fa'afitauli o so'otaga, ma manu'a vae ona o le mamafa tele ma le fa'atiga o latou tino. O nei ma'i fa'aletino e mafai ona mafua ai le tiga fa'aumi, fa'afitauli fe'avea'i, ma fa'aitiitia le lelei o le ola o manu felelei.
E le gata i lea, o le faʻamalosia o le fafagaina o meaʻai e mafai ona oʻo atu ai i faʻafitauli o le manava ma faʻamaʻi pipisi, ona e mafai e manulele ona faʻaosoina meaʻai i totonu o latou manava. E mafai ona i'u ai i le manava manava, niumonia, ma isi ma'i e a'afia ile manava. E le gata i lea, o le atuatuvale ma le tiga o gavage e faʻavaivaia ai le puipuiga o le manulele, ma sili atu ai ona faigofie i faʻamaʻi ma faʻamaʻi pipisi.
I le aotelega, o ma'i fa'aletino ma a'afiaga o le soifua maloloina o le gavage i le gaosiga o le foie gras e loloto ma fa'avaivaia mo pato ma kusi. O le fa'ateleina o le ate, fa'atasi ai ma le tiga i le tino o le manulele ma totoga i totonu, e o'o atu ai i le tele o fa'afitauli ogaoga o le soifua maloloina e fa'aleagaina ai lo latou soifua manuia ma le lelei o le olaga. O le fa'atalanoaina o nei a'afiaga o le soifua maloloina e mana'omia ai le fa'amutaina o faiga fa'atauva'a ma le fa'aaogaina o faiga fa'ato'aga fa'aletagata ma gafataulimaina e fa'amuamua ai le soifua manuia o manu nai lo tupe mama.
Fa'afitauli o le Mafaufau ma Amio Fa'aletonu
O pato ma kusi o ni manu popoto ma fegalegaleai ma ni olaga faigata faalelagona. O le fa'agasologa o le gavage, lea e fa'aofi fa'amalosi ai se u'amea po'o se pa'u palasitika i totonu o le esophagus i le tele o taimi i le aso e tu'u sa'o ai le tele o mea'ai i totonu o latou manava, e matua fa'alavelave ma fa'alavelave. O manulele e masani ona taofiofia i le faagasologa o le fafagaina malosi, mafua ai le fefe, popole, ma le lagona o le leai o se fesoasoani.
O le fa'ai'uga o le fa'ao'o fa'amalosi pea, e ono fa'aalia e pato ma kusi le tele o fa'alavelave fa'aletonu e fa'ailoa mai ai lo latou fa'atiga o le mafaufau. O nei amioga e mafai ona aofia ai le lethargy, alu ese, faʻamalosi, ma faʻataʻitaʻiga faʻaalia e pei o le tuʻi faifaipea poʻo le lulu ulu. E mafai fo'i ona fe'avea'i manufelelei pe feita, fa'asavali pea pe leo e tali atu i le fa'alavelave o le gavage.
E le gata i lea, o le tumutumu ma le le mama i totonu o faatoaga foie gras ua atili ai ona mafatia le mafaufau o manulele. Fa'asa'o i tama'i pa'u po'o fale tumutumu, e itiiti le avanoa e feoa'i ai pe fa'atino ai amioga fa'alenatura, e le maua e manulele le fa'aosofia o le mafaufau ma le fa'atamaoaigaina o le si'osi'omaga. O le leai o se faʻaosofia e mafai ona oʻo atu ai i le le fiafia, le fiafia, ma le atuatuvale, ma atili faʻafefe ai o latou mafaufau lelei.
O le fa'amalosia o le fafaga e fa'alavelave fo'i le amio masani a le manulele ma lagona. I le vao, pato ma kusi e su'e mea'ai ma fa'atonu a latou mea'ai e fa'atatau i fa'ailoga fia'ai ma mea tau le si'osi'omaga. O le Gavage e fa'amalo nei lagona fa'anatura, ma mafua ai ona le mafai e manulele ona pulea a latou lava fafaga ma fa'alagolago i fa'alavelave mai fafo mo le tausiga.
I le aotelega, o le fa'afitauli o le mafaufau ma amioga fa'aletonu e mafua mai i le gavage i le gaosiga o le foie gras e loloto ma sosolo. O pato ma kusi o loo aafia i lenei faiga sauā e lē gata ina mafatia i le tino ae faapea foʻi i faalogona, o le onosaia o le fefe, popolega, ma le lagona o le lē mafai ona fesoasoani. O le faʻatalanoaina o le soifua manuia faʻale-mafaufau o nei manu e manaʻomia ai le faʻamutaina o le faiga o le faʻamalosia o le fafagaina ma le faʻaaogaina o faiga faʻatoʻaga sili atu faʻaletagata ma agaalofa e faʻaaloalo i olaga faʻalagona o manu.
Atugaluga Amiotonu ma le Uelefea
Mai le tulaga fa'ale-aganu'u, o le gaosiga o le foie gras o lo'o fa'atusalia ai se soliga manino o mataupu o le alofa, fa'aaloalo, ma le fa'amaoni. E ala i le tu'uina atu o pato ma kusi i le mata'utia o le fafaga fa'amalosi ma le fa'ateleina o le ate, o le gaosiga o le foie gras e le amanaiaina lo latou taua ma le mamalu o ni tagata ola. I le avea ai ma tagata faʻatau ma fautua, ua ia i matou se tiute tau amio e luʻitauina atugaluga faʻale-aganuʻu ma le soifua manuia o le gaosiga o le foie gras ma manaʻomia togafitiga sili atu mo manu i totonu o pisinisi taumafa. Ona faatoa mafai lea ona tatou lagolagoina moni mataupu faavae o le agaalofa, amiotonu, ma le faaaloalo mo tagata ola uma.
Le Manaomia mo le Toefuataiga
O le mana'omia o le toe fuata'iga i le gaosiga o le foie gras e faanatinati ma e le mafai ona fa'afitia, e fa'aosofia e ala i le amio, soifua manuia, ma popolega fa'ale-agafesootai o lo'o si'omia ai sauaga na faia i pato ma kusi. O faiga o lo'o i ai nei o le fafagaina malosi ma le fa'atele vave o le ate mo le fa'amalieina o mea'ai e le gata e le mafai ona fa'asalaina ae e ta'uleagaina fo'i.
O uiga fa'ale-agafesootai e fa'atatau i le taumafaina o le foie gras o lo'o suia fo'i, fa'atasi ai ma le fa'alauteleina o le silafia ma le ta'usalaina o mataupu tau amio ma le soifua manuia e feso'ota'i ma lona gaosiga. O le tele o atunuu ma itulagi ua uma ona faʻasaina pe faʻatapulaʻaina le gaosiga o le foie gras i luga o tulaga faʻale-aganuʻu ma le soifua manuia, e atagia ai le faʻatupulaia o le maliliega i le manaʻomia o le toe fuataʻiga i totonu o pisinisi. O le le fiafia o tagata lautele ma le au fa'atau oloa ua faia se sao taua i le faʻauluina o nei suiga faʻaletulafono ma faʻamalosia le au gaosi oloa ina ia faʻaaogaina faiga faʻaletagata.

Ina ia foia le manaoga mo le toe fuataina o le gaosiga o le foie gras, e tele ni faiga e mafai ona faia. E aofia ai:
- Fa'asa pe fa'ate'a le faiga o le fafaga fa'amalosi (gavage) ma fa'asolo i isi auala o le gaosiga e fa'amuamua ai le manuia o pato ma kusi.
- Fa'atinoina o tulafono fa'atonutonu ma faiga fa'amalosia e fa'amautinoa ai le tausisia o tulaga fa'aletagata ma puipuia ai faiga sauā i le gaosiga o le foie gras.
- Fa'afaigaluegaina i su'esu'ega ma fa'afouga e atia'e ai le gafataulimaina ma le saua-sa'oloto e suitulaga i le foie gras masani, e pei o la'au fa'avae po'o le cell-cultured options.
- Fa'aa'oa'oina tagata fa'atau e uiga i mataupu tau le amio ma le soifua manuia e feso'ota'i ma le gaosiga o le foie gras ma fa'alauiloa isi filifiliga o mea'ai e ōgatasi ma tulaga taua o le agaalofa ma le fa'aauau.