A'o fa'ateteleina le mana'oga e tetee atu i suiga o le tau, ua fa'ateteleina le taula'i i le sailia o ni fofo lelei. O auala e lua ua matua'i mata'ina o le suia o taumafa ma le toe fa'aleleia o le vaomatua. Ae o le fea e sili atu lona aafiaga? I lenei pou, o le a tatou suʻesuʻeina itu uma e lua o le tupe siliva ma fuaina le aoga o suiga o meaʻai ma le toe faʻaleleia o vaomatua i la tatou sailiga mo se lumanaʻi gafataulimaina.

Le Mataupu mo Suiga Taumafa
O le faiga o mea'ai a le lalolagi o lo'o i ai se tulaga taua o le si'osi'omaga, fa'atasi ai ma fa'ato'aga manu o lo'o iai sona sao taua. O lenei alamanuia e saofagā ai le tele o kasa kasa oona, e tele le tele o vai e fa'aumatia ai, ma fa'aoso ai le fa'ato'aga e fa'ataga ai le fa'ato'aga. E ala i le taliaina o meaʻai e faʻatatau i laʻau, e mafai ona tatou faʻaitiitia ai nei aʻafiaga leaga.
O le alu ese mai aano o manufasi ma le taumafaina o susu e tele aogā. Muamua, e fa'aitiitia ai le kasa oona. O le vaega o lafumanu e na'o le 15% o le carbon dioxide e gaosia e tagata i le lalolagi atoa. E ala i le fa'aitiitia o a tatou aano o manufasi, e mafai ona tatou fesoasoani e taofiofia lenei sao taua i suiga o le tau.
O fa'ato'aga fa'ato'aga e maua ai fo'i fa'amanuiaga ile fa'asaoina o le vai ma fa'aitiitia le filogia. O fa'ato'aga manu e mana'omia ai le tele o vai mo le tausiga o manu ma fa'ato'aga mea'ai fafaga manu . E ala i le suia i meaʻai e faʻatatau i laʻau, e mafai ona tatou faʻaitiitia le faʻalavelave i punaoa vai ma faʻaleleia le lelei o le vai. E le gata i lea, o faiga fa'ato'aga malosi e feso'ota'i ma fa'ato'aga manu e masani ona o'o atu ai i le filogia mai otaota o manu, fa'aleagaina ai alavai. O le suia i mea'ai e fa'atatau i la'au, e fa'aumatia ai lea fa'apouliuli.
O le taliaina o taumafa fa'avae e le gata e manuia ai le si'osi'omaga ae e maua ai fo'i a'afiaga lelei i le soifua maloloina o le tagata lava ia. O suʻesuʻega ua faʻaalia ai o le faʻaitiitia o le taumafaina o aano o manu e mafai ona faʻaititia ai le lamatiaga o le fatu fatu, oona, ma nisi o kanesa. O mea'ai e fa'atatau i la'au e masani ona mauoa i alava, vaitamini, ma minerale, e maua ai le tele o mea'ai e aunoa ma le tele o ga'o tumu ma le cholesterol o lo'o maua i manu.
Le Malosi o le Toeaina
E taua tele le sao o vaomatua i le tetee atu i suiga o le tau ma le faasaoina o meaola eseese. Latou te galulue e pei o le kaponi a le natura, mitiia ma teuina le tele o le carbon dioxide. O le fa'ato'aga o le vaomatua, i le isi itu, e saofagā i le vevela o le lalolagi ma fa'atelevave ai le fa'aleagaina o meaola eseese. E iai le malosi o taumafaiga o le toe fa'aleleia o le vaomatua e toe fa'afo'i ai nei a'afiaga ma toe fa'afo'i le paleni.
O taumafaiga o le toe fa'aleleia o le vaomatua ua fa'aalia i'uga lelei e tusa ai ma o latou aafiaga lelei i le si'osi'omaga. O le toe fa'afo'isia o vaomatua e le gata e fesoasoani e fa'asa'o mai ai le kaponi kasaisa ae toe fa'aleleia ai fo'i fa'anatura fa'aleagaina ma lagolago ai meaola eseese. O le toe fa'atupuina o vaomatua e maua ai nofoaga e nonofo ai le tele o la'au ma meaola, ma fesoasoani i le fa'asaoina o le tamaoaiga o lo tatou paneta.

I le faaopoopo atu i aoga o le siosiomaga, o taumafaiga toe totoina e mafai foi ona i ai ni taunuuga lelei tau tamaoaiga. O le totōina o laau ma le toe faʻaleleia o vaomatua e maua ai galuega i vaega eseese, mai fale tausi maʻi ma totō laau i le puleaina o vaomatua ma le ecotourism. Ole mea lea e fa'atupuina ai avanoa fa'atumauina o tupe maua ma lagolago ai nu'u fa'apitonu'u, fa'aavanoaina le ala mo se sosaiete e sili atu ona maufetuuna'i ma fa'atasi.
Fuafuaina o Filifiliga
A silasila i le lavelave o le mataupu, ua manino mai ai o suiga uma o taumafa ma le toe totoina o laau e tatau ona avea ma se vaega o la tatou auala atoatoa e tetee atu ai i suiga o le tau. E ui o le suiga o mea'ai e maua vave ai fa'amanuiaga ile fa'aitiitia o le fa'aoso ma le fa'aaogaina o le vai, o le toe fa'aleleia o le vaomatua e ofoina atu ni fa'amanuiaga mo se taimi umi e tusa ai ma le fa'aogaina o le carbon sequestration ma le toe fa'aleleia o meaola faanatura.
E taua tele le fa'atinoina o le ta'ito'atasi ma le tu'ufa'atasiga e fa'atupu ai suiga 'anoa. I le tulaga ta'ito'atasi, e mafai ona tatou faia filifiliga mataalia e tusa ai ma a tatou masaniga taumafa, fa'aitiitia a tatou aano o manufasi ma filifili mo isi mea e fa'atatau i la'au. O le mea lea e fa'amalosia ai i matou e sao sa'o atu i le fa'aitiitia o le fa'amama ma le fa'asaoina o le vai.
I le taimi lava e tasi, o le lagolagoina o le toe fa'aleleia o vaomatua ma le auai i taumafaiga fa'asao e taua tele. E mafai ona saofagā tagata ta'ito'atasi e ala i le foa'i atu i fa'alapotopotoga ta'uta'ua o lo'o taula'i atu i le toe fa'aleleia o le vaomatua, volenitia i galuega totō laau, po'o le auai i galuega fa'asao i le lotoifale. O le taliaina ma le lagolagoina o suiga o taumafa ma le toe fa'aleleia o le vaomatua e mafai ai ona tatou fa'atalanoa itu eseese o fa'afitauli o le tau ma fa'ateleina lo tatou aafiaga lelei i luga o le paneta.
Fa'ai'uga
I le feagai ai ma suiga o le tau, suiga o meaʻai ma le toe faʻaleleia o vaomatua ua tulaʻi mai o ni meafaigaluega mamana i la tatou auupega. E ui o suiga o mea'ai e maua ai le fa'aitiitiga vave o le kasa oona ma le fa'aaogaina o le vai, o taumafaiga toe fa'aleleia o le vaomatua e maua ai se vaifofo umi e ala i le fa'asa'oina o le carbon dioxide ma le toe fa'aleleia o meaola faanatura. O le taliaina o auala uma e lua, e mafai ai ona tatou fausia se lumana'i gafataulimaina e manuia ai le siosiomaga ma lo tatou soifua manuia. O lea la, se'i o tatou fe'ai i suiga e ala i le faia o filifiliga mataalia i mea'ai ma le lagolagoina o le toe fa'aleleia o le vaomatua - faatasi, e mafai ona tatou suia le paneta.
