Ua e fiu e tauivi ma mea'ai e folafola mai ai taunuuga vave ae e te lagona ai le le tagolima ma le le faamalieina? Ua o'o i le taimi e fai ai se isi auala e fa'aitiitia ai le mamafa – lea e fa'atatau i le fafagaina o lou tino ma fa'atupuina le soifua manuia lautele. Fa'afeiloa'i i le ofoofogia o se mea'ai e fa'atatau i la'au, lea e fa'amama ai pauna o se tasi lea o le tele o fa'amanuiaga e te maua. I totonu o lenei blog post, o le a matou suʻesuʻeina faʻamanuiaga mataʻina o se meaʻai faʻavae mo le paʻu o le mamafa ma faʻaali atu ia te oe le auala e talia ai le auala lanumeamata i se soifua maloloina, sili atu lou fiafia.


Malamalama i le Manatu o Mea'ai Fa'avae La'au
Ae tatou te le'i maulu atu i le lalolagi o le pa'u o le mamafa o la'au, se'i o tatou fa'amanino po'o le a tonu le mea e fa'atatau i taumafa fa'avae. E le pei o isi fuafuaga fa'atapula'aina, o mea'ai e fa'atatau i la'au e fa'atatau i le tu'ufa'atasia o mea'ai la'au uma e le'i fa'againa i au mea'ai i aso uma. Fa'atofa atu i mea'ai e le lelei ma fa'afeiloa'i i fualaau 'aina olaola, fualaau faisua, leki, fatu atoa, nati, ma fatu. Ose faiga taumafa e fa'amanatu ai le malosi o la'au i le fafagaina o lou tino mai totonu i fafo.
Mea'ai e Fa'atatau i La'au ma Pa'u Mamafa
I le taimi nei ua sili atu lo tatou malamalama i le mea e aofia ai se meaʻai faʻavae, seʻi o tatou suʻesuʻe pe faʻapefea ona avea ma au auupega faalilolilo mo le faʻamaligiina o na pauna e le manaʻomia. O suʻesuʻega ua faʻaalia ai o tagata taʻitoʻatasi o loʻo mulimuli i meaʻai faʻavae e masani ona faʻaitiitia le kalori. E mafua ona o le maualuga o le fiber o loʻo maua i meaʻai o laʻau, lea e mafua ai le faʻateleina o lagona o le tumu ma faʻaitiitia le 'ai.
E le gata i lea, o meaʻai e faʻavae i laʻau o loʻo tumu i meaʻai e sili ona lelei e mafai ai ona e faʻasusuina lou tino aʻo faʻaitiitia le kalori. O nei mea'ai e foliga mai e maualalo le malosi o le malosi, o lona uiga latou te maua ai le tele o le voluma mo le itiiti ifo o kalori. O se taunuuga, e mafai ona e fiafia i vaega tetele e aunoa ma le faʻafefeina o au sini o le paʻu mamafa.
E le mafaitaulia suʻesuʻega faʻasaienisi ua faʻamaonia ai le aoga o meaʻai faʻavae laau mo le paʻu ma le tausiga. I se suʻesuʻega na lomia i le The Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, na iloa ai e tagata suʻesuʻe o tagata taʻitoʻatasi e mulimuli i meaʻai faʻavae laau na paʻu tele le mamafa nai lo isi fuafuaga o meaʻai, e aofia ai meaʻai manu. E manino lava pe a oʻo mai i le paʻu o le mamafa, liliu atu i le malo o laʻau o se filifiliga poto.
Fa'alauiloaina le Soifua Maloloina atoa ma le Soifua Maloloina
O le pa'u o le mamafa ua na'o le pito o le aisa pe a o'o mai i le aoga o se mea'ai e fa'atatau i la'au. I le faʻaaogaina o lenei ituaiga olaga, e mafai ona e mauaina le tele o aafiaga lelei i lou soifua maloloina atoa ma lou soifua manuia. O mea'ai e fa'atatau i la'au ua feso'ota'i atu i le fa'aitiitia o a'afiaga o fa'ama'i tumau, e aofia ai ma'i fatu, ma'i suka, ma nisi ituaiga o kanesa. O mea'ai nei e masani lava ona maualalo le ga'o tumu ma le cholesterol, ae maualuga i fiber ma antioxidants - o se tuufaatasiga manumalo mo le fatu ma le tino maloloina.
E le gata i lea, o se meaʻai faʻavae e mafai ona aoga tele mo lou maualuga o le cholesterol ma le toto maualuga. O le leai o ni mea fa'amanu ma le tele o isi mea e fa'atatau i la'au e mafai ona fa'aleleia atili ai lau fa'amatalaga lipid ma fa'aitiitia le toto toto, fa'aleleia lou soifua maloloina o le fatu ma fa'aitiitia ai le fa'ama'i fatu. Ose auala fa'anatura, fa'aauau e tausia ai lou fatu ma lou soifua manuia lautele.
O le to'atele o tagata ua latou taliaina se tala o le olaga e fa'atatau i la'au fa'atupula'ia le maualuga o le malosi, fa'aleleia le gaogao, ma lelei le moe. O mea'ai e fa'atatau i la'au e masani ona mauoa i vaitamini taua, minerale, ma phytonutrients e mafai ona fa'aleleia atili ai lou malosi atoa ma lou soifua manuia. E ala i le fafagaina o lou tino i mea'ai e fa'atatau i la'au, o lo'o e tu'uina atu i ai le suauu e mana'omia e ola ai.
Faia o le Suiga i se Mea'ai Fa'avae La'au
O lea la ua e naunau e aga'i atu i le faiga o la'au fa'atatau i le pa'u o le mamafa, ua o'o i le taimi e su'esu'e ai ni fautuaga aoga mo le faia o se suiga manuia. Manatua, e le o se mea'ai le tumau; o se suiga umi o le olaga e maua ai i'uga tumau.
Amata i le fa'agasolo malie o le fa'aofiina o mea'ai fa'atatau i la'au i lau masani i aso ta'itasi. Amata i le faia o se taumafataga se tasi pe lua i le aso e faʻavae i laʻau ma faʻasolosolo malie lou ala i luga. Fa'ata'ita'i i su'esu'ega 'ese'ese ma su'esu'e le anoanoa'i o su'esu'ega suamalie e fa'atatau i la'au e maua. O le ki o le fa'afiafiaina ma le fa'afiafiaina o lenei malaga ina ia fa'apea e te pipi'i ai.
A'o e fa'afeiloa'i i se mea'ai e fa'atatau i la'au, e taua le fa'alogo i mea'ai taua e fa'amautinoa ai le paleni lelei ma le paleni mea'ai. E ui o mea'ai fa'avae e mafai ona maua ai le tele o au mea'ai mana'omia, e taua tele le fa'amautinoa o lo'o lava le polotini, iron, calcium, ma le vaitamini B12. Fa'aofia mea'ai fa'atatau i la'au o nei mea'ai i au mea'ai e fa'atumauina ai le soifua maloloina lelei.
Le Mana o le Lagolago ma Nuu
O le amataina o se malaga fou tau taumafa e mafai i nisi taimi ona lagona le lofituina, o le mea lea e taua ai le sailia o le lagolago. Siʻosiʻomia oe lava i tagata tutusa o latou mafaufau e mafai ona tuʻuina atu faʻamalosi, fautuaga, ma fua aʻo e taliaina le olaga ola faʻavae. E mafai ona avea aiga ma uo ma puna sili o le lagolago, ma nuu i luga o le initaneti, upega tafaʻilagi, ma faʻasalalauga faʻasalalauga faʻapitoa mo le ola faʻavae e mafai ona ofoina atu le tele o faʻamatalaga ma taʻiala.
E taua foi le maitauina o le lauiloa o meaʻai e faʻavae i laʻau ua faʻatupulaia, o lona uiga e le o naʻo oe i lenei faigamalaga. O fale'aiga ma faleoloa o lo'o fa'atupula'ia le fa'atauina o le nu'u fa'ato'aga, e maua ai le tele o filifiliga e fa'afaigofie ai le 'ai i fafo po'o le fa'atauga.

I le Faaiuga
O le ausiaina o sini o le pa'u mamafa e le tatau ona o'o mai i le fa'aleagaina o lou soifua manuia pe tu'u ai fo'i ia te oe le lagona fa'atauva'a. E ala i le taliaina o se meaʻai e faʻavae i laʻau, e mafai ona e faʻaitiitia pauna i le auala maloloina aʻo e fiafia i le tele o faʻamanuiaga mo lou soifua maloloina lautele. Ave le ala lanu meamata i le paʻu o le mamafa, fafaga lou tino i le ofoofogia o meaʻai faʻavae laau, ma iloa le mana suiga o se olaga ola faʻavae. Ua oo i le taimi e fai ai se suiga tumau mo se soifua maloloina, sili atu lou fiafia.
