Ua suia e le alamanuia fa'ato'aga fa'aonaponei le auala tatou te gaosia ai mea'ai, ma fa'atagaina ai se fa'atuputeleina tele o mea'ai e fafaga ai le faitau aofa'i o tagata. Ae ui i lea, faatasi ai ma lenei faʻalauteleina ua oʻo mai ai le faʻatupulaia o faʻatoʻaga falegaosimea, o se faiga e faʻamuamua ai le lelei ma tupe maua nai lo le soifua manuia o manu ma le faʻaleleia o le siosiomaga. E ui e foliga mai e aoga lenei auala o le gaosiga o meaʻai, ae o loʻo faʻatupulaʻia le popolega e uiga i lona aʻafiaga i le soifua maloloina o tagata. I tausaga talu ai nei, ua faʻateleina suʻesuʻega suʻesuʻe le fesoʻotaʻiga i le va o faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular i tagata. O lenei mea ua fa'aoso ai se felafolafoaiga vevela i le va o tagata tomai faapitoa i le soifua maloloina, tagata siosiomaga, ma tagata fai aia tatau a manu. O nisi e finau e faapea o le fa'ato'aga falegaosimea e tu'ia ai le soifua maloloina, a'o isi e fa'atauva'a lona a'afiaga i le soifua maloloina o tagata. I totonu o lenei tusiga, o le a tatou suʻesuʻeina suʻesuʻega o loʻo iai nei ma suʻesuʻeina le fesoʻotaʻiga lavelave i le va o faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular i tagata, faʻamalamalamaina itu uma e lua o felafolafoaiga ma suʻesuʻeina fofo talafeagai i lenei mataupu faigata.
Aafiaga ole fa'ato'aga falegaosimea ile soifua maloloina
E tele su'esu'ega fa'asaienisi ua fa'ailoa mai ai le a'afiaga o faiga fa'ato'aga falegaosimea i le soifua maloloina o tagata. O le malosi o le taofiofia o manu i nei gaioiga e mafua ai le soona faʻaaogaina o vailaʻau faʻamaʻi ma hormones tuputupu aʻe, e mafua ai le i ai o nei mea i meaola manu e faʻaaogaina e tagata. O lenei fa'aogaina tele o vaila'au fa'ama'i ua feso'ota'i ma le fa'atupula'ia o fa'ama'i fa'ama'i fa'ama'i fa'ama'i, ma fa'atupu ai se fa'amata'u tele i le soifua maloloina lautele. E le gata i lea, o le taumafaina o aano o manufasi ma meaʻai susu mai manu faʻatoʻaga falegaosimea ua fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le lamatiaga o le atiaʻe o faʻamaʻi faʻamaʻi e pei o faʻamaʻi cardiovascular. O le maualuga o le ga'o tumu ma le cholesterol o lo'o maua i nei oloa, fa'atasi ai ma le i ai o mea leaga e pei o vailaau fa'asaina ma le fa'aleagaina o le si'osi'omaga, e saofagā i le atina'eina o le atherosclerosis ma isi ma'i cardiovascular. O nei su'esu'ega o lo'o fa'amamafaina ai le mana'oga fa'anatinati e fa'atatau i a'afiaga o le soifua maloloina o fa'ato'aga falegaosimea ma fa'alauiloa auala gafataulimaina ma fa'ata'ita'iga i le alamanuia tau taumafa.
Ole maualuga ole cholesterol ile aano o manufasi
O lo'o fa'amaumauina lelei o aano o manufasi, aemaise lava mea e maua mai i fa'ato'aga fa'ato'aga falegaosimea, e mafai ona avea ma puna taua o mea'ai cholesterol. O le Cholesterol o se vailaʻau faʻamaʻi o loʻo maua i meaʻai e faʻatatau i manu e iai sona sao taua i gaioiga eseese o le tino. Ae ui i lea, o le tele o le taumafaina o le cholesterol, aemaise lava i le gaʻo tumu o loʻo maua i aano o manufasi, e mafai ona fesoasoani i le atinaʻeina o maualuga maualuga o le cholesterol i tagata. O le maualuga o le cholesterol maualuga ua fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le lamatiaga o faʻamaʻi cardiovascular, e aofia ai le fatu fatu ma le stroke. O le mea lea, e taua tele le mafaufau i le cholesterol o loʻo i totonu o meaʻai aano o manufasi ma ia faia filifiliga faʻamaonia e uiga i lo latou taumafaina o se vaega o le paleni ma le soifua maloloina.
Ua faateleina le tulaga lamatia o faama'i fatu
O le tuputupu aʻe o faʻamaumauga faʻasaienisi ua faʻaalia ai le faʻateleina o le lamatiaga o le maʻi fatu i tagata taʻitoʻatasi o loʻo taumafaina meaʻai mai le faʻatoʻaga falegaosimea. E mafua ona o le maualuga o le gaʻo tumu ma le cholesterol o loʻo maua i nei oloa. O suʻesuʻega ua faʻaalia i taimi uma o meaʻai e maualuga i gaʻo tumu e mafai ona saofagā i le atinaʻeina o le atherosclerosis, o se tulaga e faʻaalia i le faʻatupuina o le paʻu i totonu o alatoto ma se faʻalavelave tele mo maʻi fatu. E le gata i lea, o le taumafaina o aano o manufasi mai faʻatoʻaga falegaosimea e fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le ono atiaʻe o le toto maualuga, o se isi sao taua i maʻi fatu. A'o fa'aauau pea le su'esu'eina o le feso'ota'iga i le va o fa'ato'aga falegaosimea ma fa'ama'i fatu fatu i tagata, e taua tele le mafaufau i a'afiaga o le soifua maloloina o le taumafaina o aano o manufa'ato'aga e maua mai i nei fa'agaioiga ma fa'alauiloa isi filifiliga o mea'ai e fa'amuamua le soifua maloloina o le fatu.

Antibiotic i fafaga manu
O le faʻaaogaina o vailaʻau faʻamaʻi i meaʻai a manu ua tulaʻi mai o se isi itu e uiga i faiga faʻatoʻaga falegaosimea e ono fesoasoani i le atinaʻeina o faʻamaʻi fatu fatu i tagata. O vailaau faʻamaʻi e masani ona tuʻuina atu i lafumanu ina ia faʻaleleia le tuputupu aʻe ma puipuia le faʻasalalauina o faʻamaʻi i nofoaga tumutumu ma le mama. Ae ui i lea, o lenei faiga ua laga ai atugaluga e uiga i le ono maua o toega antibiotic i oloa aano o manufasi ma le atinaʻeina o siama faʻamaʻi faʻamaʻi. O suʻesuʻega ua faʻaalia ai o le taumafaina o aano o manu e togafitia i vailaʻau faʻamaʻi e mafai ona oʻo atu ai i le fesiitaiga o nei siama faʻamaʻi faʻamaʻi i tagata, ma faʻaalia ai se lamatiaga tele o le soifua maloloina lautele. E le gata i lea, o le faʻaaogaina tele o vailaau faʻamaʻi i meaʻai manu e mafai ona faʻalavelaveina le paleni o siama o le manava i manu uma ma tagata, e ono aʻafia ai le metabolism ma le soifua maloloina o le fatu o tagata taʻitoʻatasi. A o tatou suʻesuʻe atili i le fesoʻotaʻiga i le va o faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular, e taua le faʻatalanoaina o le faʻaogaina lautele o vailaʻau faʻamaʻi i meaʻai manu ma suʻesuʻe isi auala gafataulimaina e faʻaitiitia ai le faʻalagolago i nei vailaʻau ae faʻamautinoa le saogalemu o a tatou meaʻai.
So'oga i le va o le taumafaina o aano o manufasi
Ua fa'ailoa mai fo'i su'esu'ega se feso'ota'iga i le va o le taumafaina o aano o manufasi ma le fa'atuputeleina o fa'ama'i fatu fatu i tagata. O aano o manufasi, e pei o sosisi, bacon, ma aano o manufasi, e faia ni auala eseese e faasao ai, e aofia ai le ulaula, fofo, ma le faaopoopoina o mea faasao. O nei faiga e masani ona aofia ai le faʻaogaina o le maualuga o le sodium, gaʻo tumu, ma vailaʻau faʻaopoopo, e mafai ona i ai ni aʻafiaga leaga i le soifua maloloina o le fatu. O le taumafaina o aano o manufasi ua fa'apipi'iina ma le maualuga o le cholesterol ma le toto maualuga, fa'apea fo'i ma le fa'atuputeleina o a'afiaga e maua ai tulaga e pei o le fatu fatu ma le stroke. E taua le maitauina o nei tulaga lamatia e patino i aano o manufasi faʻapipiʻi ma e le faʻaaogaina i aano o manufaʻamama e leʻi gaosia pe paʻu. A'o tatou iloiloina le feso'ota'iga i le va o fa'ato'aga falegaosimea ma fa'ama'i fatu fatu, o le a'afiaga o le taumafaina o aano o manufa'ato'aga e avea ma se iloiloga taua i le fa'alauiloaina o filifiliga o mea'ai maloloina mo le fatu.
Faʻateleina le lamatiaga o le fatu fatu
E le gata i lea, o suʻesuʻega ua faʻaalia ai se fesoʻotaʻiga mataʻutia i le va o le taumafaina o aano o manu mai manu faʻatoʻaga falegaosimea ma le faʻateleina o le lamatiaga o fatu fatu. O faiga fa'ato'aga falegaosimea e masani ona aofia ai le fa'aogaina o hormones tuputupu a'e ma vaila'au fa'ama'i i totonu o lafumanu, lea e mafai ona ta'ita'ia ai le i ai o mea leaga i totonu o aano o manufasi. O mea nei, e aofia ai gaʻo tumu ma le cholesterol, ua fesoʻotaʻi ma le faʻaitiʻitia o alatoto ma le faʻavaeina o le paʻu, o ia mea uma e fesoasoani i le atinaʻeina o faʻamaʻi cardiovascular. E le gata i lea, o le faʻalavelave ma le tumutumu o faʻatoʻaga e mafai ona faʻaleagaina ai le soifua maloloina o manu, ma faʻateleina ai le ono afaina o siama i meaʻai.
Aafiaga o ga'o tumu
O le taumafaina o ga'o tumu ua mae'a su'esu'eina ma ua maua e iai ni a'afiaga leaga ile soifua maloloina ole cardiovascular. O ga'o fa'asusu e maua muamua i mea'ai manu e pei o aano o manufa'amumu, ga'o ga'o atoa, ma aano o manufa'a. A fa'aaoga tele, o nei ga'o e mafai ona fa'ateleina le maualuga o le LDL cholesterol, e masani ona ta'ua o le "leaga" cholesterol, i le toto. O lenei LDL cholesterol e mafai ona fa'aputu i totonu o alatoto, fausia ai ni pa'u ma o'o atu ai i se tulaga e ta'ua o le atherosclerosis. O le vaapiapi o alatoto ona o nei papala e taofia ai le tafe o le toto ma faateleina ai le tulaga lamatia o faamai cardiovascular, e aofia ai le fatu fatu ma le ta. E taua le maitauina e ui o gaʻo tumu e tatau ona faʻatapulaʻaina i meaʻai, e manaʻomia le suia i gaʻo maloloina e pei o gaʻo e le faʻamalieina e maua i nati, fatu, ma suauʻu fualaau faisua. E ala i le faia o nei fetuunaiga o meaʻai, e mafai e tagata taʻitoʻatasi ona faʻaitiitia le lamatiaga o le atiaʻe o faʻamaʻi cardiovascular e fesoʻotaʻi ma le taumafaina o gaʻo tumu.

Matafaioi a le alamanuia o faatoaga manu
O le matafaioi a le pisinisi faʻatoʻaga manu i le tulaga o le suʻesuʻeina o le fesoʻotaʻiga i le va o faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular i tagata e le mafai ona manatu faatauvaa. O lenei pisinisi e tele sona sao i le gaosiga ma le tuʻuina atu o oloa faʻavae manu, lea e iloa e iai le maualuga o gaʻo tumu. O le taumafaina o nei ga'o tumu ua feso'ota'i atu i le fa'atuputeleina o fa'ama'i fatu fatu. E le gata i lea, o faiga faʻatoʻaga falegaosimea e masani ona aofia ai le faʻaaogaina o vailaʻau faʻamaʻi, hormones, ma isi mea faʻaopoopo, lea e ono iai ni aʻafiaga leaga i le soifua maloloina o tagata. E taua tele le su'esu'eina mae'ae'a ma malamalama i faiga i totonu o fa'ato'aga fa'ato'aga manu ma o latou a'afiaga i le soifua maloloina o le cardiovascular ina ia mafai ai ona atia'e ni ta'iala lelei mo le puipuia o fa'ama'i ma fa'alauiloa faiga fa'asoifua maloloina.
So'oga i fa'ama'i cardiovascular
E tele suʻesuʻega ua maua ai faʻamaoniga faʻamaonia o se fesoʻotaʻiga i le va o faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular i tagata. O le taumafaina o aano o manu ma meaʻai susu mai manu o loʻo tausia i totonu o faiga faʻasao malosi ua fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le lamatiaga o le atiaʻe o tulaga e pei o le fatu fatu, stroke, ma le toto maualuga. E mafai ona mafua lenei mea i le tele o mea, e aofia ai le maualuga o le gaʻo tumu ma le cholesterol o loʻo i ai i nei oloa. E le gata i lea, o faiga faʻatoʻaga falegaosimea e masani ona aofia ai le faʻaogaina o hormones e faʻaleleia ai le tuputupu aʻe ma vailaʻau faʻamaʻi i manu, e ono iai ni aʻafiaga leaga i le soifua maloloina o le tagata. O le malamalama ma le faʻatalanoaina o le fesoʻotaʻiga i le va o faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular e taua mo le faʻalauiloaina o le soifua maloloina lautele ma le faʻatinoina o filifiliga gafataulimaina o meaʻai.
Taua o mea'ai e faavae i laau
O se suiga i mea'ai e fa'atatau i laau toto e taua tele i le fa'atalanoaina o le feso'ota'iga i le va o fa'ato'aga falegaosimea ma fa'ama'i fatu fatu i tagata. O mea'ai e fa'atatau i la'au, lea e fa'amamafa ai le taumafaina o fualaau 'aina, fualaau faisua, saito atoa, leki, ma nati, ua feso'ota'i ma le tele o fa'amanuiaga fa'alesoifua maloloina. O mea'ai nei e masani ona maualalo i ga'o tumu ma le cholesterol, fa'aitiitia ai le lamatiaga o le atia'e o fa'ama'i fatu fatu. E le gata i lea, o meaʻai e faʻavae i laʻau e mauoa i fiber, antioxidants, ma phytochemicals, lea ua faʻaalia e lagolago ai le soifua maloloina o le fatu ma faʻaitiitia ai le lamatiaga o maʻi cardiovascular. E le gata i lea, o le faʻaaogaina o meaʻai faʻavae e le gata e faʻaleleia ai le soifua maloloina o le tagata lava ia ae e fesoasoani foi i le faʻaitiitia o aʻafiaga o le siosiomaga o faʻatoʻaga falegaosimea, aua e manaʻomia ai le itiiti ifo o punaoa ma faʻaitiitia ai le filogia pe a faʻatusatusa i faʻatoʻaga manu. E ala i le taliaina o meaʻai e faʻatatau i laʻau, e mafai e tagata taʻitoʻatasi ona faia se sao malosi i le faʻaleleia o latou lava soifua maloloina aʻo faia foi se lumanaʻi sili atu ona gafataulimaina mo tagata uma.
I le faaiuga, o faʻamaoniga e fesoʻotaʻi ai faʻatoʻaga falegaosimea ma faʻamaʻi cardiovascular i tagata e le mafai ona faʻafitia. A'o fa'aauau pea ona tatou taumafaina le tele o mea fa'amanu o lo'o gaosia i nei fa'agaioiga tetele, o lo'o fa'atupula'ia lo tatou lamatiaga mo ma'i fatu, stroke, ma isi fa'afitauli cardiovascular. E taua tele mo i tatou le aʻoaʻoina o i tatou lava ma fai filifiliga faʻapitoa e uiga i a tatou meaʻai ina ia faʻaleleia ai lo tatou lava soifua maloloina ma faʻaitiitia le aʻafiaga o faʻatoʻaga falegaosimea i le soifua manuia o tagata ma manu. E ala i le galulue i faiga fa'ato'aga gafataulimaina ma fa'amata'aga, e mafai ai ona tatou faia ni laasaga mo se lumana'i manuia mo i tatou ma le paneta.
FAQ
O le a le faʻamaoniga faʻasaienisi o loʻo iai nei e fesoʻotaʻi ai faiga faʻatoʻaga falegaosimea i le faʻateleina o le lamatiaga o faʻamaʻi cardiovascular i tagata?
O lo'o fa'atupula'ia fa'amaumauga fa'asaienisi o lo'o fa'ailoa mai ai o faiga fa'ato'aga falegaosimea e mafai ona fesoasoani i le fa'ateleina o le fa'ama'i fatu fatu i tagata. O le maualuga o le taumafaina o aano o manufasi, lea e masani ona sau mai faʻatoʻaga falegaosimea, ua fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le lamatiaga o le fatu fatu ma le stroke. E le gata i lea, o le faʻaaogaina o vailaʻau faʻamaʻi i faʻatoʻaga falegaosimea e mafai ona saofagā i le atinaʻeina o siama faʻamaʻi faʻamaʻi, lea e mafai ona oʻo atu ai i faʻamaʻi pipisi e ono faʻateleina ai le lamatiaga o faʻamaʻi cardiovascular. Ae ui i lea, e manaʻomia nisi suʻesuʻega e malamalama atoatoa ai i le lautele o lenei mafutaga ma faʻamautinoa ai auala patino e aofia ai.
E faʻafefea ona fesoasoani le taumafaina o aano o manufasi ma meaʻai susu mai manu faʻatoʻaga falegaosimea i le atinaʻeina o faʻamaʻi cardiovascular?
O le taumafaina o aano o manu ma meaʻai susu mai manu faʻatoʻaga falegaosimea e mafai ona fesoasoani i le atinaʻeina o faʻamaʻi cardiovascular ona o mea eseese. O nei oloa e masani ona i ai le maualuga o gaʻo tumu, cholesterol, ma mea faʻapipiʻi leaga, lea e mafai ona siitia ai le toto, faʻateleina le maualuga o le cholesterol, ma taʻitaʻia ai le faʻaputuina o le paʻu i totonu o alatoto. E le gata i lea, o faiga faʻatoʻaga falegaosimea e ono aofia ai le faʻaogaina o hormones tuputupu aʻe ma vailaau faʻamaʻi, e mafai ona i ai ni aʻafiaga leaga i le soifua maloloina o le fatu. O tagata e 'ai tele i nei oloa e aunoa ma le faapaleniina o a latou mea'ai ma fualaau 'aina, fualaau faisua, ma fatu atoa e maualuga atu le lamatiaga o le atia'e o faama'i fatu fatu.
E i ai ni vaila'au fa'apitoa po'o ni mea fa'aleagaina o lo'o maua i aano o manufa'ato'aga-fa'ato'aga po'o oloa susu e iloa e afaina ai le soifua maloloina o le fatu?
Ioe, o aano o manufa'ato'aga fa'ato'aga ma mea'ai susu e mafai ona iai ni vaila'au fa'apitoa ma mea fa'aleagaina ia e iloa e fa'aleagaina ai le soifua maloloina o le fatu. Mo se faʻataʻitaʻiga, o nei oloa e mafai ona iai le maualuga o gaʻo tumu, lea e mafai ona saofagā i le maualuga o le cholesterol ma faʻateleina le lamatiaga o le maʻi fatu. E le gata i lea, o aano o manufa'ato'aga fa'ato'aga e mafai ona iai ni vaila'au ma hormones o lo'o fa'aaogaina i le gaosiga o manu, e mafai ona i ai ni a'afiaga leaga i le soifua maloloina o le fatu. E le gata i lea, o mea faʻaleagaina e pei o uʻamea mamafa, vailaʻau faʻamaʻi, ma mea e faʻaleleia ai le tuputupu aʻe atonu o loʻo i ai i nei oloa, e mafai foi ona lamatia ai le soifua maloloina o le fatu.
E iai ni su'esu'ega po'o ni su'esu'ega e fa'ailoa mai ai se feso'ota'iga i le va o le taumafaina o manu fa'ato'aga fa'ato'aga ma fa'ama'i ma'i fatu fatu, pei o le fatu fatu po'o le ta?
Ioe, o lo'o iai ni fa'amaoniga e ta'u mai ai se feso'ota'iga i le va o le taumafaina o manu fa'ato'aga fa'ato'aga ma fa'ama'i ma'i fatu. E tele suʻesuʻega ua maua ai fesoʻotaʻiga i le va o le tele o le taumafaina o mea mumu ma le gaosia o aano o manu, lea e masani ona maua mai manu faʻatoʻaga falegaosimea, ma le faʻateleina o le lamatiaga o le fatu fatu, stroke, ma isi maʻi cardiovascular. O nei oloa e masani ona aofia ai le maualuga o gaʻo tumu, cholesterol, ma faʻaopoopoga leaga, lea e mafai ona fesoasoani i le atinaʻeina o faʻamaʻi cardiovascular. Peita'i, e mana'omia nisi su'esu'ega e fa'amautu ai se va'aiga fa'atupu ma su'esu'e le a'afiaga o isi mea, e pei ole taumafa atoa ma le olaga.
E i ai ni isi faiga fa'ato'aga po'o ni filifiliga o mea'ai ua fa'aalia e fa'aitiitia ai le lamatiaga o fa'ama'i fatu fatu e feso'ota'i ma fa'ato'aga falegaosimea?
Ioe, o lo'o i ai isi faiga fa'ato'aga ma filifiliga tau taumafa ua fa'aalia e fa'aitiitia ai le lamatiaga o fa'ama'i fatu fatu e feso'ota'i ma fa'ato'aga falegaosimea. Mo se fa'ata'ita'iga, o fa'ato'aga fa'aola e 'alofia le fa'aogaina o vaila'au fa'ama'i ma vaila'au fa'ama'i, e mafai ona saofagā i le fa'ama'i fatu. E le gata i lea, o le filifilia o meaʻai e faʻavae i laʻau poʻo le faʻaitiitia o le taumafaina o meaʻai manu e mafai ona faʻaititia ai le cholesterol maualuga ma faʻaitiitia ai le lamatiaga o le fatu fatu. O le tu'ufa'atasia o faiga fa'ato'aga gafataulimaina ma le fa'aaogaina o filifiliga tau taumafa e sili atu le soifua maloloina e mafai ona saofagā i le fa'aitiitia o fa'ama'i fatu e feso'ota'i ma fa'ato'aga falegaosimea.