Ubuzima

Icyiciro cy'imirire gikora ubushakashatsi ku ruhare rukomeye rw'imirire mu guhindura ubuzima bw'abantu, imibereho myiza, no kuramba - gushyira imirire ishingiye ku bimera hagati y’uburyo bwuzuye bwo gukumira indwara n’imikorere myiza ya physiologiya. Dufatiye ku mubiri ugenda wiyongera ku bushakashatsi bw’ubuvuzi n’ubumenyi bw’imirire, byerekana uburyo indyo yibanda ku biribwa byose by’ibimera - nk'ibinyamisogwe, imboga rwatsi, imbuto, ibinyampeke, imbuto, nimbuto - bishobora kugabanya ibyago by’indwara zidakira zirimo indwara z'umutima, diyabete, umubyibuho ukabije, na kanseri zimwe na zimwe.
Iki gice kandi gikemura ibibazo by’imirire isanzwe mu kwerekana ibimenyetso bishingiye ku bimenyetso bifatika ku ntungamubiri zingenzi nka poroteyine, vitamine B12, fer, calcium, na aside irike ya fatty. Ishimangira akamaro ko guhitamo indyo yuzuye, iteganijwe neza, yerekana uburyo imirire y’ibikomoka ku bimera ishobora guhaza ibyo abantu bakeneye mu byiciro byose byubuzima, kuva bakiri bato kugeza bakuze, ndetse no gushyigikira imikorere yibikorwa byabaturage bakora cyane.
Kurenga ku buzima bwa buri muntu, igice cyimirire cyerekana ingaruka n’imyitwarire n’ibidukikije - byerekana uburyo indyo ishingiye ku bimera igabanya ubushake bwo gukoresha inyamaswa kandi bikagabanya cyane ibidukikije. Mugutezimbere akamenyero ko kurya neza, iki cyiciro giha abantu ubushobozi bwo guhitamo butagaburira umubiri gusa ahubwo bugahuza nimpuhwe no kuramba.

Kutegura Ibisabye: Uburyo bushingiye ku Biribwa Bushobora Gukemura Nziramugara ku Isi

Mu gihe abatuye isi bakomeje kwiyongera ku buryo buteye ubwoba, bivugwa ko mu 2050, hazaba hari abantu barenga miliyari 9 zo kugaburira. Hamwe n'ubutaka n'umutungo muke, ikibazo cyo gutanga imirire ihagije kuri bose kiragenda cyihutirwa. Byongeye kandi, ingaruka mbi z’ubuhinzi bw’inyamaswa ku bidukikije, ndetse n’imyitwarire y’imyitwarire ijyanye no gufata neza inyamaswa, byatumye isi ihinduka ku mafunguro ashingiye ku bimera. Muri iki kiganiro, tuzasesengura ubushobozi bw’imirire ishingiye ku bimera kugira ngo ikemure inzara ku isi, n’uburyo iyi nzira y’imirire ishobora guha inzira ejo hazaza harambye kandi haringaniye. Duhereye ku nyungu ziva mu biribwa bishingiye ku bimera kugeza ku bunini bw’ubuhinzi bushingiye ku bimera, tuzasuzuma uburyo butandukanye ubwo buryo bw’imirire bushobora gufasha kugabanya inzara no guteza imbere umutekano w’ibiribwa ku isi. Byongeye kandi, tuzaganira kandi ku ruhare rwa guverinoma, imiryango, n'abantu ku giti cyabo mu kuzamura…

Dilemma y’amata: Ikinyoma cya Kalisiyumu nubundi buryo bushingiye ku bimera

Imyizerere imaze igihe ivuga ko amata ari isoko nyamukuru ya calcium yashinze imizi mu mahame y’imirire, ariko imyumvire ikura ndetse no kuzamuka kw’ibindi binyabuzima bishingiye ku bimera biragoye iyi nkuru. Nkuko abantu benshi bibaza inyungu zubuzima ningaruka zibidukikije ziterwa no gukoresha amata, amahitamo nkamata ya almonde, yogurt ya soya, hamwe nicyatsi kibisi gikungahaye kuri calcium bigenda byiyongera. Iyi ngingo yibira muri "calcium myth," yerekana niba koko amata ari ingenzi kubuzima bwamagufwa mugihe hagaragajwe ubundi buryo bushingiye ku ntungamubiri zishingiye ku bimera bushingiye ku mirire itandukanye. Kuva kutihanganira lactose kugeza allergie y’amata ndetse no hanze yacyo, menya uburyo guhitamo amakuru bishobora kuganisha ku mibereho myiza - utabangamiye uburyohe cyangwa imirire

Kurenga Inyama: Kurya Imyitwarire Yakozwe neza hamwe nibindi bimera

Kurarikira uburyohe bwinyama mugihe ugumye mubyukuri indangagaciro zawe no kurinda isi? Kurenga Inyama ni uguhindura ibiryo hamwe nubundi buryo bushingiye ku bimera bigana uburyohe, imiterere, no guhaza inyama gakondo - bitangiza inyamaswa cyangwa ngo bigabanye umutungo kamere. Nkuko kurya birambye bigenda byiyongera, Hejuru yinyama iyobora amafaranga mugutanga ibicuruzwa bishya bihuza imirire, uburyohe, nimpuhwe. Shakisha uburyo iki kirango cyibanze gisobanura igihe cyo kurya kugirango ejo hazaza heza

Isano iri hagati yimirire nubuzima bwo mumutwe: Ibikomoka ku bimera birashobora kugutera umunezero?

Mu myaka yashize, hagaragaye ubushake bwo guhuza imirire nubuzima bwo mumutwe. Hamwe n’ibibazo by’ubuzima bwo mu mutwe byiyongera nko kwiheba no guhangayika, abashakashatsi bagiye bakora ubushakashatsi ku ngaruka zishobora guterwa n’imirire imwe n'imwe ku mibereho rusange muri rusange. Indyo imwe imaze kumenyekana muri urwo rwego ni ibikomoka ku bimera, bikubiyemo kurya ibicuruzwa bishingiye ku bimera gusa no kwirinda ibikomoka ku nyamaswa zose. Nubwo ubuzima bwibikomoka ku bimera bwahujwe cyane cyane n’imyitwarire n’ibidukikije, hari ibimenyetso bigaragara byerekana ko bishobora no kugira ingaruka nziza ku buzima bwo mu mutwe. Ibi bitera kwibaza: gufata ibiryo bikomoka ku bimera birashobora kugushimisha kurushaho? Muri iki kiganiro, tuzasuzuma isano iri hagati yimirire nubuzima bwo mumutwe, twibanze cyane cyane ku ruhare rw’ibikomoka ku bimera. Mugusuzuma ubushakashatsi hamwe nibitekerezo byinzobere, tugamije gutanga ibisobanuro byuzuye byerekana niba ibikomoka ku bimera bishobora kugira…

Impinduramatwara ishingiye ku bimera: Uburyo Ibikomoka ku bimera bihindura ejo hazaza h'ibiribwa

Isi y'ibiribwa nimirire ihora itera imbere, hamwe nibigenda bishya hamwe nimirire igaragara buri mwaka. Nyamara, umuryango umwe wagiye ugira imbaraga zikomeye no kwitabwaho ni impinduramatwara ishingiye ku bimera. Mu gihe abantu benshi bagenda bamenya guhitamo ibiryo ndetse n’ingaruka z’ubuhinzi bw’inyamaswa ku bidukikije, icyifuzo cy’ibikomoka ku bimera cyiyongereye cyane. Kuva ku burger bushingiye ku bimera kugeza ku mata adafite amata, amahitamo y'ibikomoka ku bimera ubu araboneka byoroshye muri supermarket, resitora, ndetse n'iminyururu yihuta. Ihinduka ryimirire ishingiye ku bimera ntabwo biterwa gusa n’imyitwarire n’ibidukikije gusa, ahubwo biterwa n’ibimenyetso bigenda byiyongera bishyigikira inyungu z’ubuzima bw’ubuzima bushingiye ku bimera. Muri iki kiganiro, tuzasesengura impinduramatwara ishingiye ku bimera n’uburyo ubundi buryo bw’ibikomoka ku bimera bidahindura uburyo turya gusa, ahubwo binahindura ejo hazaza h’ibiribwa. Kuva ku bicuruzwa bishya kugeza guhindura ibyo abaguzi bakunda, tuzacengera…

Uruhande rwijimye rwamata: Ukuri guhungabanya amata ukunda na foromaje

Amata na foromaje bimaze igihe kinini bikunzwe cyane mubiryo bitabarika, byizihizwa kubera amavuta meza kandi bihumura. Ariko inyuma yibikurura ibyo bicuruzwa byamata bikunzwe haribintu byijimye bikunze kutamenyekana. Inganda z’amata n’inyama zuzuyemo ibikorwa bibabaza inyamaswa cyane, byangiza ibidukikije, kandi bitera impungenge zikomeye z’imyitwarire. Kuva ku ifungwa rikaze ry’inka kugeza ku bidukikije by’ubuhinzi bwimbitse, iyi ngingo iragaragaza ukuri kudashidikanywaho kwihishe inyuma yikirahuri cyamata cyangwa ibice bya foromaje. Igihe kirageze cyo gutekereza ku guhitamo kwacu, kwakira impuhwe, no gushakisha ubundi buryo burambye bujyanye nigihe kizaza cyiza ku nyamaswa ndetse nisi yacu.

Isano iri hagati yo guhinga uruganda nindwara za Zoonotic: Icyorezo gitegereje kubaho?

Icyorezo cya COVID-19 cyagaragaje ingaruka mbi z’indwara zoonotic, ari indwara zishobora kwanduza inyamaswa abantu. Hamwe n’ibibazo by’ubuzima bikomeje kuba ku isi, ikibazo kivuka: ibikorwa byo guhinga uruganda bishobora kugira uruhare mu kuvuka indwara zonotique? Ubuhinzi bwuruganda, buzwi kandi nkubuhinzi bwinganda, ni gahunda yumusaruro munini ushyira imbere inyungu ninyungu kuruta imibereho y’inyamaswa no kubungabunga ibidukikije. Ubu buryo bwo gutanga ibiribwa bwabaye isoko yambere yinyama, amata, n amagi kubatuye isi biyongera. Nyamara, uko isabwa ryibikomoka ku matungo bihendutse kandi ryinshi ryiyongera, niko ibyago byo kwandura indwara zoonotic. Muri iki kiganiro, tuzasuzuma isano iri hagati y’ubuhinzi bw’uruganda n’indwara zoonotike, dushakisha icyorezo cy’icyorezo kiva mu buhinzi bw’inganda ziriho ubu. Tuzasesengura ibintu by'ingenzi bituma ubuhinzi bw'uruganda bwororerwa na zoonotic…

Kurenga Ubugome: Kwakira Indyo Yibimera Kubuzima bwiza nubuzima bwiza

Ubugome bwinyamaswa nikibazo gikwirakwira gusa kitagira ingaruka kumibereho yinyamaswa gusa ahubwo kigira n'ingaruka zikomeye kubuzima bwacu no kumererwa neza. Guhamya cyangwa gushyigikira ubugome bwinyamaswa birashobora kugutera kumva wicira urubanza, umubabaro, ndetse no kwiheba. Irashobora kandi kugira uruhare mu kwishyira mu mwanya w'impuhwe n'impuhwe, bikagira ingaruka ku mibereho yacu muri rusange. Guhura n'amashusho cyangwa amashusho yubugome bwinyamaswa birashobora no gukurura ibibazo kandi bikongera ibyago byo guhungabana nyuma yo guhahamuka (PTSD). Ariko, hariho igisubizo kitagabanya ububabare bwinyamaswa gusa ahubwo kizana inyungu zikomeye kubuzima bwacu: gufata indyo yuzuye ibikomoka ku bimera. Indyo y'ibikomoka ku bimera ikungahaye kuri fibre, vitamine, n'imyunyu ngugu, ni ngombwa mu kubungabunga sisitemu nziza yo kurya neza no kubaho neza muri rusange. Mugukuraho ibikomoka ku nyamaswa mu mirire yacu, dushobora kandi kugabanya gufata ibinure byuzuye na cholesterol, bizwi ko bishobora gutera indwara z'umutima…

Impamvu indyo ishingiye ku bimera ningirakamaro kugirango abantu barokoke

Indyo ishingiye ku bimera ntabwo ari inzira gusa cyangwa guhitamo imyambarire, ni ngombwa kugirango abantu babeho. Hamwe no kurushaho kumenya ingaruka mbi z’ubuhinzi bw’inyamaswa ku bidukikije, ndetse n’igipimo giteye ubwoba cy’indwara zidakira, bimaze kugaragara ko ari ngombwa guhindura imirire ishingiye ku bimera. Muri iyi nyandiko, tuzasuzuma inyungu nyinshi ziterwa nimirire ishingiye ku bimera, isoko nziza ya poroteyine ishingiye ku bimera, uruhare rw’ibiribwa bishingiye ku bimera mu gukumira indwara, ingaruka z’ibidukikije ku mirire ishingiye ku bimera, tunatanga ubuyobozi ku kwimukira mu mibereho ishingiye ku bimera. Noneho, reka twinjire mu isi yimirire ishingiye ku bimera tumenye impamvu ari ngombwa kugirango tubeho. Inyungu Zibiryo Bishingiye ku bimera Indyo ishingiye ku bimera irashobora gutanga intungamubiri za ngombwa na vitamine zikenewe ku buzima muri rusange. Mu kurya ibiryo bitandukanye bishingiye ku bimera, abantu barashobora kwemeza ko babona ibintu byinshi…

Imirire y'ibikomoka ku bimera: Gutandukanya Ukuri n'Ibihimbano

Muri iki kiganiro, tuzasibanganya imigani isanzwe ikikije ibikomoka ku bimera kandi tunasuzume ibimenyetso bya siyansi inyuma yinyungu zubuzima bushingiye ku bimera. Niba ufite amatsiko yukuntu indyo yibikomoka ku bimera ishobora kugira uruhare mubuzima bwawe muri rusange no kumererwa neza, wageze ahantu heza. Siyanse Yinyuma Yibiryo Byibiryo bya Vegan bishingiye kubushakashatsi bwa siyansi nibimenyetso. Ubushakashatsi bwinshi bwerekanye ko gukurikiza indyo y’ibikomoka ku bimera bishobora gutanga intungamubiri zose zikenewe mu buzima bwiza. Ubushakashatsi bwerekanye ko indyo y’ibikomoka ku bimera ishobora kugabanya ibyago by’indwara zidakira nk’indwara z'umutima ndetse na kanseri zimwe na zimwe. Hariho ubumenyi bwa siyansi bushigikira inyungu zimirire yibikomoka ku bimera kubuzima rusange no kumererwa neza. Mubyukuri, abahanga basanze indyo ishingiye ku bimera ishobora guteza imbere kuramba, bigatuma abantu babaho neza kandi bakaramba. Sobanukirwa ninyungu zimirire yubuzima bushingiye ku bimera Imirire ishingiye ku bimera…

Ni Kuki Wifuza Ibiryo Byiza?

Shubuka ibisobanuro byinshi inyuma yo gukoresha imirire ituruka ku izindi mirire, kandi ubone ukuntu ibyo kurya byawe bigira uruhare.

Nigute Kwifuza Gukoresha Imirire Ituruka Ku Zindi Mirire?

Shingura amashanyarugari yoroshye, amakuru y'ubuhanga, n'amashakiro afasha kugira ngo utangire umurimo w'imirire ituruka ku izindi mirire ufite ubudahwe no kwiyumvamo.

Kwirwanaho mu Gikorwa

Hitamo ibiribwa, korogera isi, wiyegereze ubuzima bwiza kandi burambye.

Soma Ibisubizo

Shaka ibisubizo ku ibibazo bikunda kubazwa.