Amafi nandi matungo yo mu mazi agize itsinda rinini ryinyamaswa ziciwe ibiryo, nyamara akenshi usanga zirengagizwa. Trillioni zifatwa cyangwa zihingwa buri mwaka, zirenze kure umubare w’inyamaswa zo ku butaka zikoreshwa mu buhinzi. Nubwo ibimenyetso bya siyansi bigenda byiyongera byerekana ko amafi yumva ububabare, imihangayiko, nubwoba, imibabaro yabo isanzwe yirukanwa cyangwa yirengagijwe. Ubworozi bw'amafi mu nganda, ubusanzwe buzwi ku bworozi bw'amafi, butanga amafi ku makaramu yuzuyemo abantu cyangwa akazu aho indwara, parasite, ndetse n'amazi mabi bikabije. Umubare w'abapfa ni mwinshi, kandi abarokotse bihanganira ubuzima bwo kwifungisha, babuze ubushobozi bwo koga mu bwisanzure cyangwa kwerekana imyitwarire karemano.
Uburyo bukoreshwa mu gufata no kwica inyamaswa zo mu mazi akenshi ni ubugome bukabije kandi burambye. Amafi yafashwe n’ishyamba arashobora guhumeka gahoro gahoro, akajanjagurwa munsi yinshundura ziremereye, cyangwa agapfa azize decompression nkuko yakuwe mumazi maremare. Amafi yororerwa akunze kubagwa nta gitangaza, asigara ahumeka mu kirere cyangwa ku rubura. Usibye amafi, miliyari za crustaceans na mollusks - nka shrimp, crabs, na octopus - nazo zikorerwa imyitozo itera ububabare bukabije, nubwo abantu benshi bumva ko bumva.
Ingaruka ku bidukikije z’uburobyi n’ubuhinzi bw’amafi nazo zangiza. Kuroba cyane bibangamira urusobe rw'ibinyabuzima byose, mu gihe ubworozi bw'amafi bugira uruhare mu kwanduza amazi, kwangiza aho gutura, no gukwirakwiza indwara ku baturage bo mu gasozi. Mu gusuzuma ikibazo cy’amafi n’inyamaswa zo mu mazi, iki cyiciro kiratanga ibisobanuro ku biciro byihishe byo kurya mu nyanja, bigasaba gutekereza cyane ku ngaruka z’imyitwarire, ibidukikije, n’ubuzima ziterwa no gufata ibyo binyabuzima nk’umutungo ushobora gukoreshwa.
Amamiriyoni y'ibinyabuzima byo mu nyanja byafatiwe mu mibabaro mu nganda zigenda ziyongera mu bworozi bw'amafi, aho usanga abantu benshi kandi bakirengagiza guhungabanya imibereho yabo. Mugihe icyifuzo cyibikomoka ku nyanja kigenda cyiyongera, ibiciro byihishe - ibibazo by’imyitwarire, kwangiza ibidukikije, n’ingaruka z’imibereho - bigenda bigaragara. Iyi ngingo iragaragaza ukuri gukomeye guhura n’ubuzima bwo mu nyanja bwahinzwe, kuva ku bibazo by’ubuzima bw’umubiri kugeza ku ihungabana ry’imitekerereze, mu gihe bisaba ko habaho impinduka zifatika kugira ngo habeho ejo hazaza h’ubumuntu kandi burambye ku bworozi bw'amafi.





